Pomysł na Strefę Czystego Transportu w Rzeszowie. Jaki obszar może objąć?

KATEGORIA: KOMUNIKACJA / 25 stycznia 2021

Obszar Strefy Czystego Transportu oznaczony jest takimi znakami
Fot. Straż Miejska w Krakowie

Czy w Rzeszowie powstanie Strefa Czystego Transportu, gdzie wjazd będzie możliwy tylko dla pojazdów z ekologicznym napędem? Taki zapis znalazł się w projekcie „Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego na lata 2021-2030 z elementami strategii rozwoju elektromobilności dla miasta Rzeszowa i gmin ościennych, które zawarły z gminą miasto Rzeszów porozumienia w zakresie organizacji transportu publicznego”. Trwają właśnie konsultacje społeczne dotyczące tego dokumentu. Swoje opinie można przesyłać do 2 lutego.

Jak czytamy we wspomnianym projekcie „Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych wprowadziła nowe narzędzie sprzyjające popularyzacji samochodów elektrycznych w gminach liczących powyżej 100 tys. mieszkańców, pozwalające lokalnym samorządom podjąć walkę z występującym w centrach miast smogiem, którego źródłem w znacznym stopniu są środki transportu – Strefy Czystego Transportu – do których wjazd dla określonych kategorii pojazdów jest ograniczony”.

Utworzenie Strefy ma umożliwić takim gminom – w Polsce są to tylko miasta, „kształtowanie lokalnej polityki ochrony powietrza w centrach miast (możliwość utworzenia Strefy ograniczono do centr miast lub ich części)”. Strefy Czystego Transportu są wprowadzane w celu zapobieżenia negatywnemu oddziaływaniu emisji zanieczyszczeń z transportu na zdrowie ludzi i środowisko.

Propozycje ministerstwa

Niedawno Ministerstwo Klimatu i Środowiska zaprezentowało projekt ustawy o zmianie ustawy o elektromobilności. Zaproponowano w nim wprowadzenie przepisów doprecyzowujących zasady tworzenia stref czystego transportu. „Mają one na celu wyznaczenie obowiązku tworzenia stref w miastach liczących powyżej 100 000 tys. mieszkańców oraz wprowadzenie możliwości ustanawiania stref we wszystkich gminach, niezależnie od liczby mieszkańców” - wyjaśnił resort.

Zgodnie z projektem na obszarze strefy czystego transportu będą mogły się poruszać samochody: elektryczne, napędzane wodorem, napędzane gazem ziemnym, napędzane gazem płynnym LPG oraz autobusy zeroemisyjne.

Ministerstwo zaproponowało też rozszerzenie katalogu pojazdów, które są uprawnione do wjazdu do stref o pojazdy spełniające określoną normę emisji spalin Euro po ich oznaczeniu (w okresach przejściowych), zasilane gazem LPG, pojazdy służb miejskich, pojazdy użytkowne przez osoby, których celem wjazdu do strefy jest pomoc innym osobom w niezbędnych sprawach życia codziennego oraz pojazdy należące do mikro i małych przedsiębiorców prowadzących działalność na terenie strefy. Jednocześnie zakaz poruszania się w strefach czystego transportu miałby dotyczyć pojazdów zabytkowych (co oznacza, że popularne zloty pojazdów historycznych nie mogłyby odbywać się w centrach miast objętych takimi strefami).

Zgodnie z ministerialnym projektem wjazd do strefy będzie możliwy, jeśli pojazd będzie miał odpowiednie oznakowanie wydawane przez stacje kontroli pojazdów. Diagności mają pobierać opłatę za nalepkę w wysokości maksymalnie 5 zł. Nalepka ma być umieszczana na przedniej szybie pojazdu w dolnym rogu po lewej stronie.

Zgodnie z projektem do strefy będą mogły również wjechać pojazdy inne niż niskoemisyjne. Rada gminy będzie mogła dopuścić poruszanie się po tej strefie, w okresie nie dłuższym niż 3 lata od dnia przyjęcia uchwały, także innych pojazdów pod warunkiem uiszczenia opłaty. Opłata za wjazd nie będzie mogła być wyższa niż 2,50 zł za godzinę i może być pobierana jedynie za poruszanie się po tej strefie.

Obowiązek tworzenia stref czystego transportu przez miasta powyżej 100 tys. mieszkańców miałby obowiązywać od 2030 roku.

Projekt przygotowany przez resort spotkał się z krytyką zarówno organizacji ekologicznych jak i środowisk motoryzacyjnych oraz Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych. Na razie nie wiadomo czy i kiedy wejdzie w życie.

Propozycja obszaru Strefy Czystego Transportu w Rzeszowie
Fot. Materiały Urzędu Miasta Rzeszowa

Propozycja strefy dla Rzeszowa: ścisłe centrum

Wracając na rzeszowskie podwórko i do aktualnego stanu prawnego trzeba zaznaczyć, że obecnie miastom pozostawiono swobodę w ustalaniu i określaniu zakresu Strefy Czystego Transportu.

„Wobec braku w ustawie o elektromobilności definicji terenu śródmiejskiej zabudowy, można przyjąć definicję zastosowaną w objaśnieniach do rozporządzenia w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, która określa pojęcie strefy śródmiejskiej dla miast powyżej 100 tys. mieszkańców jako teren zwartej zabudowy mieszkaniowej z koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych. Strefa śródmiejska może być wyznaczona w planie zagospodarowania przestrzennego miasta albo w decyzjach o podziale miasta na osiedla. W Rzeszowie byłoby to Osiedle Śródmieście” – piszą autorzy projektu planu transportowego dla Rzeszowa.

Stąd propozycja utworzenia w Rzeszowie Strefy Czystego Transportu, której granice wyznaczają ulice: Mikołaja Kopernika, Kręta, Adama Mickiewicza, Króla Kazimierza i Plac Farny.

Wśród ulic objętych Strefą Czystego Transportu miałaby znaleźć się obecnie mocno zastawiona samochodami z tradycyjnym napędem ul. Kopernika (od ul. Sokoła do placu Ofiar Getta), a także...
Fot. Karol Woliński

Autorzy projektu planu przypominają, że zasadą jest, że do Strefy mogą wjeżdżać wyłącznie pojazdy elektryczne (bateryjne, a nie hybrydowe), napędzane wodorem albo napędzane gazem ziemnym (co dokumentuje specjalna nalepka albo „zielone” tablice rejestracyjne). Samochody wyposażone w tradycyjne silniki spalinowe napędzane benzyną lub olejem napędowym, nie są uprawnione do wjazdu do Strefy, z określonymi w ustawie o elektromobilności wyjątkami dotyczącymi m. in. autobusów szkolnych, pojazdów ratownictwa sanitarnego, policji i innych.

Rada gminy ustanawiając Strefę Czystego Transportu musi oznaczyć jej granice i sposób organizacji ograniczenia wjazdu do niej. Powinna ona określać także dodatkowe sposoby podania do publicznej wiadomości swojej treści, np. za pośrednictwem radia, prasy lokalnej czy reklam zewnętrznych.

Granice obszaru Strefy powinny być oznaczone znakami drogowymi, co jest o tyle istotne, że za niezgodny z prawem wjazd do niej kierowca może zostać ukarany mandatem w wysokości do 500 zł.

...fragment ul. Słowackiego w rejonie ratusza i Rynku (od ul. Króla Kazimierza do ul. Matejki)
Fot. Karol Woliński

Kiedy Strefa Czystego Transportu mogłaby powstać w stolicy Podkarpacia? Utworzenie strefy w Rzeszowie to na razie propozycja. Jak czytamy w projekcie planu opracowanie koncepcji i utworzenie Strefy Czystego Transportu przewidziano na lata 2021-23 i 2026-27.

Trwają konsultacje

Powstanie Strefy Czystego Transportu to oczywiście tylko jedno z wielu zagadnień poruszanych w projekcie „Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego na lata 2021-2030 z elementami strategii rozwoju elektromobilności dla miasta Rzeszowa i gmin ościennych, które zawarły z gminą miasto Rzeszów porozumienia w zakresie organizacji transportu publicznego”.

Z projektem tego dokumentu można zapoznać się TUTAJ.

Jest tam również dostępny formularz opinii i uwag mieszkańców. Projekt planu został też wyłożony w formie papierowej w Punktach Obsługi Mieszkańców: w Galerii Rzeszów przy al. Piłsudskiego 44 poziom +2, Centrum Handlowym Plaza Rzeszów przy ul. Rejtana 65 poziom +1, Galerii Handlowej Nowy Świat przy ul. Krakowskiej 20 poziom 0, Centrum Kulturalno-Handlowym Millenium Hall przy al. Kopisto 1 poziom +2; Punktach Obsługi Podróżnego: na Dworcu Lokalnym przy ul. Towarnickiego 7, ul. Grottgera 22, Targowej 1 poziom 0, Lisa – Kuli 20, pokoju 1 w siedzibie Zarządu Transportu Miejskiego w Rzeszowie przy ul. Trembeckiego 3.

Wypełnione formularze opinii i uwag można składać do 2 lutego 2021 r. w wyżej wymienionych miejscach lub kierować drogą pocztową na adres: Zarząd Transportu Miejskiego w Rzeszowie ul. Trembeckiego 3, bądź drogą elektroniczną na adres: ztm@ztm.erzeszow.pl

Krzysztof Kuchta

  

Redaktor naczelny: Barbara Kędzierska
Wydawca
"Siedem - Barbara Kędzierska"
PORTAL INFORMACJI I OPINII
redakcja@czytajrzeszow.pl
35-026 Rzeszów, ul. Reformacka 4