Karpacka Troja – nowy sezon i nowe atrakcje. Doceńmy rangę zabytku

KATEGORIA: PODRÓŻE / 12 maja 2019

Fot. W. Szumny

Karpacka Troja to słynny już kompleks muzealny, który znajduje się w Trzcinicy koło Jasła, a zatem niezbyt daleko. Dodatkowy atrakcyjny program kulturalny oraz niezwykła atmosfera gwarantują zwiedzającym niezapomniane wrażenia.

Skansen archeologiczny Karpacka Troja powstał 8 lat temu w ciągu dwóch lat budowy (koszt to ponad 12 mln zł, dofinansowanie przyznane przez Mechanizm Finansowy EOG wyniosło 1.747.086 euro), w miejscu jednego z najstarszych grodzisk w Polsce, zwanego Wałami Królewskimi.

Początki założenia sięgają wczesnej epoki brązu. Dokonane na terenie grodziska odkrycia archeologiczne datowane są właśnie na ten okres oraz na wczesne średniowiecze. Na terenie skansenu znajduje się najstarsza z dotąd znanych osad obronnych w Polsce – powstała ponad 4 tys. lat temu! Tutaj również odkryto pierwszą w naszym kraju osadę zakarpackiej kultury odznaczającej się wyraźnymi wpływami śródziemnomorskimi, datowaną na okres 1650–1350 p.n.e. I właśnie ze względu na rangę tego odkrycia, chronologię oraz wyraźne wpływy południowo-europejskie miejsce to nazwane zostało Karpacką Troją.

Dwadzieścia wieków później teren ten zasiedlili Słowianie. Wznieśli oni wielki gród o powierzchni 3 ha, otoczony monumentalnymi wałami obronnymi, które jeszcze dzisiaj w niektórych miejscach sięgają 10 m wysokości. To właśnie owo stanowisko nazywane jest Wałami Królewskimi. Gród funkcjonował w latach 770–1030 naszej ery. Słowianie pozostawili po sobie kilkadziesiąt tysięcy zabytków. Wśród nich odkryto naczynia, wyroby z ceramiki, krzemienia i kamienia, kości i rogu, a także brązu i żelaza. Wiele z nich jest zabytkami unikatowymi, uznawanymi za wspaniałe dzieła dawnej sztuki i rzemiosła.

Fot. Wikimedia Commons / Silar

Z wielkim zainteresowaniem zwiedzałem udostępniony turystom skansen archeologiczny, stanowiący oddział Muzeum Podkarpackiego w Krośnie. Jest to bardzo ciekawe oryginalne połączenie tradycyjnej formy skansenu oraz nowoczesnej placówki muzealnej. Cały kompleks składa się z terenu grodziska oraz parku archeologicznego i pawilonu wystawienniczego leżących u podnóża wałów. Na grodzisku zrekonstruowanych zostało w szczegółach ponad 150 m wałów obronnych, 2 bramy prowadzące do grodu (z epoki brązu i wczesnego średniowiecza) oraz 6 chat. Na terenie parku archeologicznego zlokalizowane są rekonstrukcje wioski otomańskiej z początków epoki brązu oraz słowiańskiej z czasów wczesnego średniowiecza. Znajduje się tu także nowoczesny pawilon wystawowy.

Miałem możliwość uczestniczyć w kolejnym cyklicznym Karpackim Festiwalu Archeologicznym „Dwa oblicza”, odbywającym się co roku w skansenie. Jego bogaty program obejmował m.in. turniej łuczniczy, prezentację zwierząt (żywych) dawnych ras, zwiedzanie wałów na grodzisku, pokaz odlewania z brązu, liczne turnieje i konkursy, przedstawienia mitologii słowiańskiej, przegląd wojsk na polu bitwy oraz samą bitwę wojów, wypalanie ceramiki w palenisku, prezentację uzbrojenia i rzemiosł historycznych oraz wiele innych wydarzeń.

W moim odczuciu ta atrakcja turystyczna Podkarpacia to świetna koncepcja – a uzupełnia ją platforma widokowa zbudowana w najwyżej położonej części skansenu oraz otwarty niedawno sektor z hodowlą starych ras zwierząt hodowanych przed wiekami. Odwiedziny w Karpackiej Troi pozwalają poczuć ducha zamierzchłych czasów oraz pokazać, jak żyli nasi przodkowie.

Waldemar Szumny

Fot. Wikimedia Commons / Silar

Fot. W. Szumny

Fot. W. Szumny

  

Redaktor naczelny: Barbara Kędzierska
Wydawca
"Siedem - Barbara Kędzierska"
PORTAL INFORMACJI I OPINII
redakcja@czytajrzeszow.pl
35-026 Rzeszów, ul. Reformacka 4