[MIESZKAŃCY] Handel ludźmi na Podkarpaciu. Czy ten problem dotyczy regionu?

Handel ludźmi na Podkarpaciu. Czy ten problem dotyczy regionu?

KATEGORIA: MIESZKAŃCY / 3 stycznia 2019

Handel ludźmi jest poważnym przestępstwem i nadużyciem podstawowych praw i godności człowieka. Co powinniśmy rozumieć pod tym pojęciem?

Definiuje się go jako „werbowanie, transport, przekazywanie, przechowywanie lub przyjmowanie osób przy pomocy gróźb lub przy użyciu siły bądź też przy użyciu innych form przymusu, uprowadzenia, oszustwa, wprowadzenia w błąd w celu wykorzystania”. Na terytorium Polski przejawia się obecnie głównie jako: praca przymusowa, prostytucja oraz żebractwo.

Polacy stają się ofiarami zorganizowanych grup przestępczych zmuszających do przymusowej pracy, żebractwa, kradzieży czy wyłudzania kredytów i świadczeń socjalnych. Osobami szczególnie zagrożonymi takim wykorzystaniem są bezrobotni, często mający problem alkoholowy lub którzy w przeszłości popadli w konflikt z prawem. Pojawia się również problem handlu kobietami i dziewczętami, które padają ofiarą wykorzystywania seksualnego, w tym zmuszania do prostytucji lub pracy w przemyśle pornograficznym, zarówno za granicą, jaki i na terenie naszego kraju. Jak to wygląda w naszym regionie?

Ostatnio w Podkarpackim Urzędzie Wojewódzkim odbyło się posiedzenie Wojewódzkiego Zespołu ds. Przeciwdziałania Handlowi Ludźmi. Podczas spotkania podsumowano jego dotychczasową działalność oraz przedstawiono plany na najbliższą przyszłość. Członkowie zespołu omówili kwestie związane z Krajowym Planem Działań Przeciwko Handlowi Ludźmi na lata 2019-2021. W posiedzeniu wzięli udział: wojewoda podkarpacki Ewa Leniart, prof. dr hab. Czesław Kłak – sędzia Trybunału Stanu, dyrektor Wydziału Polityki Społecznej PUW w Rzeszowie Małgorzata Dankowska oraz członkowie Zespołu.

Fot. Podkarpacki Urząd Wojewódzki

Czy problem handlu ludźmi dotyczy Podkarpacia?

Na konferencji zabrał głos profesor Czesław Kłak, który na podstawie danych dotyczących zjawiska handlu ludźmi na terenie Polski zapewnił, że województwo podkarpackie w porównaniu z innymi regionami wypada bardzo korzystnie.

- Na tle kraju, województwo podkarpackie prezentuje się rewelacyjnie – nie odnotowano działalności zorganizowanych grup przestępczych, nie ma danych wskazujących na dynamikę rozwoju tego zjawiska. Dane są bardzo zadowalające, ale pamiętajmy, że handel ludźmi to zjawisko, w którym liczba tych nieujawnionych przestępstw jest tak naprawdę większa, to około 70 procent niezgłoszonych przestępstw – mówił na konferencji prof. Kłak.

Aby uświadomić społeczeństwo o samym zjawisku handlu ludźmi, jak również o jego przejawach i skutkach podejmuje się szereg działań, które mają przeciwdziałać tego typu przestępstwom. „Krajowy Plan Działań przeciwko Handlowi Ludźmi na rok 2019-2021” jest dokumentem, określającym zadania z zakresu przeciwdziałania handlowi ludźmi.

Wojewoda podkarpacki Ewa Leniart przedstawiła na spotkaniu kilka punktów, które od 2019 r. będą wcielane w życie w naszym województwie. Zasadniczym celem jest uświadamianie społeczeństwa o tym zjawisku, a zwłaszcza dotarcie do młodzieży szkolnej i studentów. Planowane są akcje plakatowe oraz zorganizowanie Europejskiego Dnia Przeciwko Handlowi Ludźmi, który miałby na celu wymianę informacji i doświadczeń w związku z tym zjawiskiem.

- Im bardziej będziemy starali się tę wiedzę rozpowszechnić, tym większa szansa na to, że ona zakorzeni się w społeczeństwie – mówiła wojewoda podkarpacki Ewa Leniart.

Jak przeciwdziałać?

Elżbieta Siupik z Komendy Wojewódzkiej Policji opowiedziała o działaniach profilaktycznych jakie podkarpacka Policja podejmuje w związku ze zjawiskiem handlu ludźmi. Organizowane są spotkania z młodzieżą, rodzicami i nauczycielami, na których przekazywane są informacje m. in. na temat bezpiecznego poszukiwania ofert pracy za granicą czy zagrożeń związanych z prostytucją oraz żebractwem.

Od 2016 r. obserwuje się wzrost przypadków związanych z wykorzystywaniem ludzi do pracy przymusowej. W związku z tym, policja włączyła się również w projekt „Twoje bezpieczeństwo - nasza sprawa – praca w Holandii”, który jest skierowany do Polaków zainteresowanych pracą za granicą, których z roku na rok przybywa coraz więcej. W 2019 r. mają zostać zorganizowane specjalne zajęcia prowadzone przez holenderskich policjantów, którzy w trakcie warsztatów opowiedzą m. in. o sytuacji na holenderskim rynku pracy, praw pracowniczych w tym kraju, zagrożeń czyhających na migrantów zarobkowych oraz sankcji prawnych przewidzianych w Holandii za popełnienie przestępstwa handlu ludźmi. Dzięki wiedzy zdobytej na takich zajęciach, być może wyjeżdżający będą mogli skuteczniej ustrzec siebie i swoje rodziny podczas pracy za granicą.

Podsumowując spotkanie profesor Czesław Kłak zasugerował pewną zmianę związaną ze strukturą organów prowadzących postępowania w zakresie handlu ludźmi w naszym kraju.

- W naszym kraju mamy różne podmioty zajmujące się kwestiami związanymi z przeciwdziałaniem handlowi ludźmi. Mamy dane ze straży granicznej, policji i prokuratury. Nie wszystkie te informacje się pokrywają, dlatego warto byłoby się zastanowić czy nie powinno być tak, że to tylko jeden organ państwa, jeśli chodzi o organ śledczy, zostanie upoważniony do prowadzenia takich postępowań np. Centralne Biuro Śledcze Policji i jedna struktura w pionie prokuratury np. Prokuratura Regionalna będzie zajmowała się prowadzeniem takich spraw. Wtedy z pewnością mielibyśmy porządek jeśli chodzi o te dane – zaproponował profesor Czesław Kłak, który jest specjalistą w zakresie kryminalistyki, kryminologii oraz międzynarodowej ochrony praw człowieka.

Takie rozwiązanie mogłoby sprawić, że informacje, które potrzebne są do wykrycia przestępstw związanych z handlem ludźmi byłyby skuteczniej wykrywane, co przyczyniłoby się do pomniejszenia problemu.

Kamila Szeliga