Powstaje pierwszy system monitorujący rynek pracy w Polsce: „Blender Danych”

KATEGORIA: GOSPODARKA / 3 listopada 2021

Fot. Pixabay.com

Jak ustalić listę zawodów czy kwalifikacji, na które jest zapotrzebowanie na rynku pracy z podziałem na poszczególne branże, a także obszary powiatów i województw? Ma w tym pomóc „Blender Danych” - projekt realizowany przez Wojewódzki Urząd Pracy w Rzeszowie w partnerstwie z Politechniką Rzeszowską. W ramach projektu powstanie system monitorowania zapotrzebowania na kwalifikacje w województwie podkarpackim. Docelowo ma być zastosowany w całej Polsce.

- To przedsięwzięcie pilotażowe, finansowane z Funduszu Pracy - mówi Krzysztof Powrózek z Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Rzeszowie. - W skali kraju nie ma takiego systemu.

Założeniem projektów pilotażowych finansowanych z Funduszu Pracy jest wypracowywanie i testowanie rozwiązań, które po pozytywnym zaopiniowaniu przez ministra właściwego ds. pracy mogą być zaimplementowane do porządku prawnego (w tym przypadku ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy) i wdrażane jako rozwiązanie systemowe na terenie całego kraju.

W przypadku systemu testowanego w ramach projektu „Blender Danych – monitoring zapotrzebowania na kwalifikacje” – po okresie pilotażowym jego dysponentem będzie Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.

- Innowacyjność sytemu będzie polegała na przetwarzaniu i analizie danych pochodzących z różnych źródeł w celu wygenerowania zagregowanej informacji na temat zapotrzebowania na zawody/kwalifikacje - podkreśla dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Rzeszowie Tomasz Czop. I dodaje, że obecnie brakuje wiedzy na temat oczekiwań rynku pracy – w tym wskazującej na zapotrzebowanie na kwalifikacje pracowników – która wynikałaby z połączenia szeregu różnych porównanych ze sobą danych.

Obecnie nie ma systemu, który analizowałby poszczególne zbiory danych – porównywał je ze sobą i nadawał im konkretny poziom znaczenia, prowadząc do całościowego obrazu procesów zachodzących na rynku. Brak takiej analizy oznacza, że każda osoba/instytucja zaangażowana w przygotowywanie kadr dla gospodarki zmuszona jest samodzielnie poszukiwać fragmentarycznych danych i na tej podstawie wnioskować o zapotrzebowaniu rynku. Wielokrotnie przekracza to zdolności i możliwości tak w zakresie dostępu do danych, jak i ich zbiorczej interpretacji.

- Odpowiedzią na tę potrzebę ma być stworzenie metodologii (algorytmu) analizowania zbioru danych pochodzących z różnych źródeł, której efektem ma być prosta w odbiorze wiedza o potrzebach rynku pracy, możliwa do przełożenia na konkretne decyzje dotyczące nabywania kwalifikacji przez młodzież i osoby dorosłe - zaznacza prof. Piotr Koszelnik, rektor Politechniki Rzeszowskiej.

Dla odbiorców ostatecznych uzyskane informacje będą dostępne na specjalnie stworzonej dla całego przedsięwzięcia stronie internetowej.

Liderem projektu jest Wojewódzki Urząd Pracy w Rzeszowie, w partnerstwie z Politechniką Rzeszowską. Umowa w tej sprawie została podpisana w październiku. Nad założeniami systemu będą pracować pracownicy obydwu podmiotów. Koszt projektu to blisko 2,5 mln złotych. Projekt ma być realizowany do końca 2022 r.

Prof. Piotr Koszelnik, rektor Politechniki Rzeszowskiej i Tomasz Czop, dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy
Fot. WUP w Rzeszowie

- System w wersji zaplanowanej do testowania w ramach projektu pilotażowego powinien być gotowy na zakończenie realizacji projektu - zapowiada Powrózek.

System w okresie realizacji projektu pilotażowego będzie testowany i wdrażany w województwie podkarpackim.

- Większość danych będzie pochodziła od instytucji publicznych – ze zbiorów danych publicznych. Wyjątek będą stanowić opinie pracodawców na temat zapotrzebowania na pracowników – dane te będą zbierane bezpośrednio przy wykorzystaniu systemu - wyjaśnia Krzysztof Powrózek.

Jak będzie działać „Blender Danych”?

System będzie zaczytywał, przetwarzał i analizował dane – zestawiał je ze sobą w oparciu o wypracowany algorytm w sposób automatyczny. Efektem analizy będzie lista zawodów/kwalifikacji, na które jest zapotrzebowanie na rynku pracy (w odniesieniu do poszczególnych branż, terytorium – powiatu, województwa i docelowo kraju).

Wyniki analizy będą charakteryzowały poszczególne zawody/kwalifikacje pod kątem ich atrakcyjności na wskazanym obszarze biorąc pod uwagę kilka cech, np.:

 skala dostępności miejsc pracy

 skala jakości oferowanych miejsc pracy

 skala dostępności kwalifikacji na rynku

 będą dawały możliwość wyszukania danych w każdej kombinacji i kierunku – np.:

o wyszukania danego zawodu/kwalifikacji i sprawdzenia jego atrakcyjności w poszczególnych powiatach/grupie powiatów

o wyszukania danego powiatu (grupy powiatów) i sprawdzenia listy najbardziej atrakcyjnych zawodów/kwalifikacji na tym obszarze

o wyszukania, na jakim obszarze dany zawód/kwalifikacja są oceniane jako atrakcyjne.

- W naszym kraju nie funkcjonuje tego rodzaju system – założeniem projektów pilotażowych finansowanych z Funduszu Pracy jest wypracowywanie i testowanie nie stosowanych do tej pory rozwiązań - mówi Powrózek.

Cechy projektu potwierdzające innowacyjny charakter:

 system pozwoli na wprowadzanie i przetwarzanie danych pochodzących z różnych źródeł (tworzonych / zbieranych przez szereg instytucji publicznych), który w oparciu o wypracowany algorytm analityczny wygeneruje efekt w postaci zagregowanej informacji na temat zapotrzebowania na zawody/kwalifikacje – do tej pory informacje dotyczące zapotrzebowania na określone zawody/kwalifikacje pochodziły głównie z badań opinii pracodawców i/lub innych uczestników rynku pracy (np. pracowników PUP) – nie były zestawiane (na zasadzie wartościowania) z innymi danymi powiązanymi z tym obszarem (np. ilością podmiotów gospodarczych w poszczególnych sekcjach, liczbą osób pracujących, liczbą osób bezrobotnych, liczbą uczniów/absolwentów różnych typów szkół),

 system pozwoli na połączenie wielu źródeł wiedzy o rynku pracy, co oznacza, że uwzględnione zostaną różne segmenty rynku i różne jego punkty widzenia,

 wieloaspektowa analiza będzie przeprowadzana na różnych poziomach – w odniesieniu do aspektu powiatowego, regionalnego, subregionalnego i docelowo krajowego,

 przygotowanie i wdrożenie takiego systemu umożliwi cykliczne prowadzenie pogłębionego monitoringu zapotrzebowania na zawody/kwalifikacje przez wszystkie regiony w kraju – dodatkowym plusem takiego rozwiązania będzie możliwość porównywania uzyskanych wyników pomiędzy regionami,

 uzyskane wyniki przetwarzania danych obrazujące zapotrzebowanie na kwalifikacje będą stanowić bazę dla decydentów z instytucji publicznych, władz lokalnych i regionalnych oraz podmiotów komercyjnych do podejmowania decyzji związanych z przygotowaniem i dokształcaniem kadr (w przypadku instytucji publicznych oraz władz do podejmowania decyzji dotyczących optymalizacji pozyskania i gospodarowania środkami krajowymi i unijnymi na wskazane cele).

Grupą docelową projektu są osoby i instytucje oczekujące jasnych i na bieżąco aktualizowanych danych o rynku pracy – przede wszystkim:

 doradcy zawodowi pracujący w publicznych służbach zatrudnienia (WUP, PUP, OHP) oraz w szkołach,

 instytucje oferujące formy kształcenia ustawicznego – zwłaszcza finansowane ze środków publicznych – w tym PUP, Instytucja Zarządzająca oraz Instytucja Pośrednicząca RPO WP,

 dyrektorzy i organy prowadzące szkół zawodowych,

 uczelnie wyższe,

 instytucje szkoleniowe,

 decydenci z instytucji publicznych oraz władz lokalnych i regionalnych, w tym samorząd regionalny,

 Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (w zakresie zaimplementowania do porządku prawnego wypracowanych w pilotażu rozwiązań),

 pracodawcy,

 uczestnicy rynku pracy.

Red.