Rzeszów pamięta o tych, którzy 78 lat temu ruszyli do walki o wolność. FOTO

KATEGORIA: HISTORIA / 1 sierpnia 2022

Fot. Paweł Bialic

78 lat temu, dokładnie 1 sierpnia 1944 roku, wybuchło Powstanie Warszawskie – zbrojna akcja zorganizowana przez Armię Krajową przeciw okupującym Warszawę Niemcom, która trwała 63 dni. W całej Polsce, w tym Rzeszowie odbyły się uroczystości upamiętniające to ważne w naszej historii wydarzenie.

Uroczystości w Rzeszowie

Rzeszowskie uroczystości związane z rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego odbyły się przy pomniku Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej Podokręgu „Rzeszów”. Udział w nich wzięli reprezentanci władz Rzeszowa i powiatu rzeszowskiego, władz województwa, parlamentarzyści, przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej, Światowego Związek Żołnierzy AK Okręg Podkarpacki, do tego oczywiście żołnierze 3. Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej, 21. Brygady Strzelców Podhalańskich oraz mieszkańcy miasta.

Po uroczystym wystawieniu posterunków przez żołnierzy i złożeniu meldunku przez dowódcę uroczystości na pamiątkę „Godziny W” zawyły syreny alarmowe. Następnie odśpiewano hymn państwowy. Później nadszedł czas na okolicznościowe wystąpienia. List w imieniu wojewody podkarpackiego Ewy Leniart odczytała wicewojewoda Jolanta Sawicka.

- Dokładnie 78 lat temu w sierpniowe popołudnie plany i marzenia dojrzewające w sercach i umysłach mieszkańców Warszawy stały się rzeczywistością. Wtedy to bowiem wybuchło długo wyczekiwane powstanie, z którym wiązano ogromne nadzieje. Każdego roku o godzinie „W” przystajemy, by ze spuszczoną głową oddać hołd tym, którzy w 1944 roku w Warszawie stracili swe życie w walce o wolność i niepodległość - brzmiał fragment listu odczytanego przez wicewojewodę Sawicką.

List od marszałka województwa Władysława Ortyla przeczytał członek zarządu województwa Stanisław Kruczek, podkreślając że Powstanie Warszawskie, to bez wątpienia jedno z najważniejszych wydarzeń w historii naszego kraju, które współcześnie kształtuje świadomość patriotyczną Polaków.

- Młodzi warszawiacy podjęli heroiczną walkę z wrogiem, której celem było nie tylko wyzwolenie stolicy, ale też utworzenie namiastki Państwa Polskiego nawiązując do przedwojennej polityki II Rzeczypospolitej - zaznaczył Stanisław Kruczek odczytując list od marszałka województwa.

Rzeszów oddaje hołd powstańcom

Wiceprezydent Rzeszowa Krystyna Stachowska podkreślała w swoim przemówieniu, że powstańczy zryw okupowanej Warszawy wpisał się w przestrzeń bohaterstwa i martyrologii Polaków w okupowanej ojczyźnie.

- Po dziś dzień ten zryw mocno tkwi w naszej świadomości narodowej i społecznej czego wyrazem jest głęboki szacunek dla powstańców, którzy zostali zamordowani przez okupanta lub zmarli w obozach jenieckich i koncentracyjnych oraz tych, którzy zmarli już po wojnie. Szczególny hołd oddajemy żyjącym powstańcom Warszawy, których jest coraz mniej - powiedziała wiceprezydent Stachowska.

Prezes Światowego Związek Żołnierzy AK Okręg Podkarpacki Janusz Skotnicki zaznaczył, że Powstanie Warszawskie było uwieńczeniem akcji „Burza”, która trwała od paru miesięcy.

- Powstańcy walczyli, aby to Warszawa, a nie Moskwa, była stolicą Polski. Walczyli o to, aby Polska miała samodzielny byt, choć nie była to wolność, to nasz kraj nie stał się republiką radziecką. I to im się udało. W Powstaniu życie oddali nie tylko żołnierze, ale też dziesiątki tysięcy cywili - mówił Janusz Skotnicki.

Po okolicznościowych wystąpieniach odbył się apel pamięci oraz wystrzelenie salwy honorowej. Następnie pod pomnikiem Pamięci Żołnierzy AK składano wieńce i wiązanki kwiatów. Był też czas na modlitwę w intencji poległych i zamordowanych powstańców warszawskich. Na sam koniec uroczystości odegrano Pieśń Reprezentacyjną Wojska Polskiego.

Fot. Paweł Bialic

Trochę historii

Na mocy rozkazu dowódcy Armii Krajowej gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” powstanie warszawskie rozpoczęło się 1 sierpnia 1944 r. o 17.00 – godzinie „W”. Miało na celu wyzwolenie stolicy spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem Armii Czerwonej. Armia Krajowa i władze Polskiego Państwa Podziemnego zamierzały ujawnić się i wystąpić wobec Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (utworzonego w Lublinie i zależnego od woli Stalina) w roli gospodarza, jako jedyna legalna władza niepodległej Rzeczypospolitej.

Powstanie, planowane na kilka dni, upadło 3 października po 63 dniach walki. Zginęło od 16 tys. do 18 tys. żołnierzy AK i od 150 tys. do 180 tys. cywilów. Po kapitulacji Warszawa została doszczętnie zniszczona przez Niemców.

O ile pod względem militarnym powstanie zakończyło się klęską, o tyle pod względem politycznym miało ogromne znaczenie. Polacy zademonstrowali dążenie do odzyskania niepodległości. Jak pisał po wojnie Jan Nowak-Jeziorański, uczestnik tego niepodległościowego zrywu, „kurier z Warszawy”, walka nie była daremna, a powstanie warszawskie sprawiło, że „państwo polskie, chociaż zniewolone i wasalne, zachowało swoją odrębność, przetrwało Stalina, który w swych zamysłach prawdopodobnie chciał z niego z czasem uczynić część ZSRS”.

Wokul

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

Fot. Paweł Bialic

  

Redaktor naczelny: Barbara Kędzierska
Wydawca
"Siedem - Barbara Kędzierska"
PORTAL INFORMACJI I OPINII
redakcja@czytajrzeszow.pl
35-026 Rzeszów, ul. Reformacka 4