Nowe normy zatrudnienia pielęgniarek i położnych. Będzie mniej łóżek?

KATEGORIA: ZDROWIE / 5 stycznia 2019

Uczestnicy piątkowej konferencji (od lewej): przewodnicząca Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Rzeszowie Anita Drążek, członek zarządu województwa podkarpackiego Stanisław Kruczek, wojewoda podkarpacki Ewa Leniart i zastępca dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie Jolanta Tomczyk-Fila
Fot. PUW

Wraz z nowym rokiem weszły w życie nowe normy zatrudnienia pielęgniarek i położnych. Od tej pory o ich liczbie na poszczególnych oddziałach nie decyduje już dyrekcja szpitala, czy możliwości finansowe i kadrowe placówki, ale rozporządzenie ministra. O takie rozwiązania od dawna zabiegały zresztą organizacje związkowe pielęgniarek i położnych.

Zmiana norm zatrudnienia personelu może pociągać za sobą konieczność zwiększenia obsady na oddziałach albo odwrotnie - konieczność likwidacji części łóżek szpitalnych. W ostatnich kilku miesiącach ubiegłego roku liczba łóżek szpitalnych na Podkarpaciu zmniejszyła się o 339. W ciągu całego 2018 r. było to 540. Według władz nie należy jednak wiązać sprawy nowych norm z redukcją liczby łóżek w szpitalach regionu.

O nowych uregulowaniach prawnych dotyczących sposobu ustalania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych mówiono w piątek na konferencji prasowej w Podkarpackim Urzędzie Wojewódzkim w Rzeszowie z udziałem wojewody podkarpackiego Ewy Leniart, członka zarządu województwa podkarpackiego Stanisława Kruczka, przewodniczącej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Rzeszowie Anity Drążek oraz zastępcy dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie Jolanty Tomczyk-Fili.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 11 października 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego, które wprowadziło minimalne wskaźniki zatrudnienia pielęgniarek weszło w życie 1 stycznia 2019 r. Ta regulacja dotyczy wymogów kontraktowania świadczeń szpitalnych finansowanych ze środków publicznych.

Wprowadzone zmiany to efekt zawartego 9 lipca 2018 r. porozumienia pomiędzy Ogólnopolskim Związkiem Zawodowym Pielęgniarek i Położnych oraz Naczelną Izbą Pielęgniarek i Położnych a Ministrem Zdrowia i prezesem NFZ. Porozumienie to ma doprowadzić do sukcesywnego polepszenia dotychczasowych warunków pracy i płacy pielęgniarek oraz położnych wykonujących zawód w Polsce oraz poprawić bezpieczeństwo pacjentów. Strony uzgodniły wejście w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych jako warunku kontraktowania świadczeń przez NFZ w zakresie świadczenia „lecznictwo szpitalne”.

Wskaźniki zatrudnienia określa się teraz w przeliczeniu na łóżko. Są one następujące:

– 0,6 pielęgniarki na łóżko dla oddziału o profilu zachowawczym,

– 0,7 pielęgniarki na łóżko dla oddziału o profilu zabiegowym,

– 0,8 pielęgniarki na łóżko dla oddziału pediatrycznego o profilu zachowawczym,

– 0,9 pielęgniarki na łóżko dla oddziału pediatrycznego o profilu zabiegowym.

Sukcesywne wprowadzenie norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych zostało uzgodnione w kolejnych dziedzinach opieki zdrowotnej. Jest to uzależnione od oceny funkcjonowania przyjętych rozwiązań w lecznictwie szpitalnym i wiąże się z dostępnością do kadry pielęgniarskiej dla pacjentów oraz podmiotów leczniczych.

Jak wyjaśniają przedstawiciele władz, konsekwencją wprowadzenia zmian jest konieczność „urealnienia” liczby łóżek wykazywanych przez szpitale, gdyż poza zasadniczym celem poprawy warunków pracy pielęgniarek i położnych oraz opieki nad pacjentem, wytworzony został mechanizm racjonalizacji posiadanych zasobów kadrowych i lokalowych. Dodatkową ich konsekwencją jest pozyskanie przez odpowiednie instytucje publiczne niezafałszowanej informacji o faktycznej, a nie tej deklarowanej bazie ochrony zdrowia.

Według urzędników liczba pielęgniarek nie zmieniła się gwałtownie ani nie ulegają likwidacji komórki organizacyjne poszczególnych podmiotów leczniczych. Nie zmniejsza się też finansowanie szpitali.

Zdaniem wojewody Ewy Leniart nie należy wiązać likwidacji szpitalnych z wprowadzeniem nowych norm.

- Nie jest tak, że tylko i wyłącznie ilość personelu pielęgniarek i położnych potrzebnych do opieki nad pacjentem wpływa na ilość łóżek szpitalnych - wyjaśnia wojewoda. - Zależy to od kwalifikacji personelu, od ilości, ale też i od różnych innych czynników, które mają rzeczywiście wpływ na to w jakim zakresie określony szpital świadczy swoje usługi.

Organem prowadzącym większości najważniejszych szpitali w regionie jest samorząd województwa.

- Zostały przygotowane pewne reformy, pewna restrukturyzacja szczególnie organizacyjna - mówi Stanisław Kruczek, członek zarządu województwa. - Zamysł ministra, jak również nas jako organów prowadzących przede wszystkim to jest bezpieczeństwo pacjenta i na pewno pacjent przy większej liczbie personelu medycznego będzie lepiej zaopiekowany.

Zmiana przepisów poprzedzona została analizami Ministerstwa Zdrowia (pierwszy projekt pochodzi z 2015 r. lecz prace nad nim rozpoczęto znacznie wcześniej).

Wprowadzone regulacje są wyzwaniem organizacyjnym dla dyrekcji szpitali oraz w mniejszym stopniu dla ich organów tworzących. Urzędy wojewódzkie na bieżąco, m. in. z racji prowadzenia rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą – monitorują sytuację z tym związaną.

Na spadek liczby łóżek szpitalnych w poszczególnych oddziałach mają wpływ niekorzystne trendy demograficzne oraz cywilizacyjne. Szacunkowe zmiany zapotrzebowania na łóżka szpitalne ma wiele czynników. Najbardziej miarodajnym opracowaniem w tym zakresie jest obowiązująca Mapa Potrzeb Zdrowotnych na lata 2019 – 2021, która opublikowana jest na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia:

http://www.mpz.mz.gov.pl/wp-content/uploads/sites/4/2018/06/09_podkarpackie.pdf

Jak informuje Podkarpacki Urząd Wojewódzki, wojewoda podkarpacki – jako organ rejestrowy – prowadzi Rejestr Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą. Zgodnie z art. 100 ustawy o działalności leczniczej podmiot, który zamierza wykonywać działalność leczniczą jako podmiot leczniczy, składa organowi prowadzącemu rejestr, wniosek o wpis do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą. Wraz z wnioskiem, wnioskodawca składa oświadczenie o zgodności danych zawartych we wniosku ze stanem faktycznym.

Jednocześnie podmiot wykonujący działalność leczniczą, wpisany do rejestru jest obowiązany zgłaszać organowi prowadzącemu rejestr wszelkie zmiany danych objętych rejestrem w terminie 14 dni od dnia ich powstania. W związku z powyższym dane zawarte w rejestrze powinny być na bieżąco aktualizowane i odzwierciedlać stan faktyczny.

- Jest to urealnienie rejestru, który u wojewody jest prowadzony i w związku z tym rzeczywiście baza dzięki temu będzie odzwierciedlać stan faktyczny a nie tylko te zgłoszenia, które kiedyś tam podmioty rejestrując swą działalność zapowiedziały do wiedzy wojewody - mówi Ewa Leniart. - W województwie podkarpackim wykorzystanie łóżek za cały rok 2017 wynosiło 65,8 proc.

W okresie od 28 września 2018 r. do 31 grudnia 2018 r. liczba łóżek w szpitalach w województwie podkarpackim zmniejszyła się o 339. Zmiany wpisu mogą być spowodowane np. koniecznością realizacji zaleceń instytucji kontrolujących, czy zmianą struktury organizacyjnej szpitala. Niekoniecznie ma to więc związek ze wprowadzeniem nowych zasad ustalania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych. W znacznej mierze może to natomiast dotyczyć dostosowania się do szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą, czy też zmian organizacyjnych w poszczególnych dziedzinach medycyny w wyniku trendów demograficznych i cywilizacyjnych.

- Nie ma jakiego nadzwyczajnego niebezpieczeństwa, że nagle będziemy masowo likwidować łóżka w naszych szpitalach ze względu na wprowadzenie norm, które w tej chwili są potrzebne, które w pewnym sensie uregulują systemowo funkcjonowanie placówek lecznictwa zamkniętego - zapewnia Stanisław Kruczek.

Zdaniem Anity Drążek, przewodniczącej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Rzeszowie istnieje natomiast groźba, że liczba personelu będzie się zmniejszać. O ile obecnie nie ma braków, to z roku na rok osób, które będą nabywać uprawnienia emerytalne będzie więcej niż absolwentów zgłaszających się do pracy w placówkach medycznych.

Red.

  

Redaktor naczelny: Barbara Kędzierska
Wydawca
"Siedem - Barbara Kędzierska"
PORTAL INFORMACJI I OPINII
redakcja@czytajrzeszow.pl
35-026 Rzeszów, ul. Reformacka 4