Około 200 eksponatów, 5 pracowni naukowych. PCN „Łukasiewicz” już otwarte!

KATEGORIA: EDUKACJA / 31 marca 2023

Fot. Karol Woliński

Od piątku 31 marca Podkarpacie Centrum Nauki „Łukasiewicz” jest już otwarte dla wszystkich zwiedzających. Obiekt wyposażony w 200 interaktywnych eksponatów oraz 5 pracowni warsztatowych ma być magnesem dla wszystkich osób zainteresowanych pogłębianiem swojej wiedzy.

PCN „Łukasiewicz” już otwarte

Podkarpackie Centrum Nauki „Łukasiewicz” uroczyście zostało otwarte w grudniu zeszłego roku kończąc tym samym ustanowiony przez Sejm RP Rok Ignacego Łukasiewicza – wielkiego podkarpackiego wynalazcy, polityka i działacza społecznego.

Na to, by zobaczyć centrum w pełnej okrasie musieliśmy poczekać kilka miesięcy, w tym czasie Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie, który jest jednostką prowadzącą obiekt kompletował kadrę, przez cały marzec trwały również testy wszystkich ekspozycji.

I wreszcie w piątek 31 marca „Łukasiewicz” został otwarty już w pełni. Pierwsi zwiedzający mogli podziwiać jego możliwości od samego rana.

- Bilety sprzedajemy z miesięcznym wyprzedzeniem, na kwiecień już mamy zakupionych 8 tys. wejściówek - mówiła Ilona Dusza-Rzeszowska, kierownik Zespołu Rozwoju i Współpracy w PCN „Łukasiewicz”.

PCN ma być miejscem przeznaczonym dla wszystkich gości bez względu na wiek, wykształcenie oraz sprawność. Wicedyrektor WDK w Rzeszowie Tomasz Michalski, który był jednym z inicjatorów budowy PCN „Łukasiewicz” liczy, że centrum przyciągnie zwiedzających nie tylko z Podkarpacia.

- Nie sięgamy tylko po ludzi z regionu, chcemy oddziaływać na Lubelszczyznę, na wschodnią Małopolskę oraz na Słowację i Ukrainę. Jesteśmy do tego przygotowani, instrukcje przy naszych ekspozycjach są po polsku, ale także po angielsku, ukraińsku i słowacku - podkreślał zastępca dyrektora WDK w Rzeszowie.

Lotnictwo ma wyróżniać „Łukasiewicza”

A co oferuje PCN „Łukasiewicz”? Przede wszystkim trzeba wspomnieć o stałej przestrzeni ekspozycyjnej, która znajduje się na 3 piętrach i liczy około 200 interaktywnych eksponatów.

- Trzeba w nich coś nacisnąć, przekręcić korbą, czasem nawet krzyknąć czy podskoczyć, jednak nie jest to plac zabaw - mówiła Ilona Dusza-Rzeszowska. Zwiedzanie rozpoczyna się na parterze, gdzie można znaleźć wystawę poświęconą lotnictwu. To oczywiście nawiązanie do inteligentnej specjalizacji województwa podkarpackiego, oraz samego położenia centrum nauki, które leży w rejonie lotniska w Jasionce, w pobliżu funkcjonuje również dolina lotnicza.

- Liczymy, że ekspozycje dotyczące lotnictwa szczególnie wzbudzą zainteresowanie zwiedzających, są ona bardzo nietypowe i specjalistyczne, żadne centrum nauki w naszym kraju nie może się pochwalić taką wystawą - mówił Tomasz Michalski.

Podczas prezentacji możliwości jakie ofertuje PCN „Łukasiewicz”, przewodnicy zwracali uwagę przede wszystkim na symulator lotu, dzięki któremu zwiedzający mogą poczuć się jak prawdziwi piloci samolotu. Są też ekspozycje prezentujące działanie wirnika śmigłowca, można także posterować mini helikopterem. Na dziedzińcu PCN znajduje się wyjątkowy eksponat „Ale maszyna!” będący prawdziwym samolotem An-2 produkowanym w nieodległym Mielcu. Samolot jest przystosowany do pełnienia funkcji edukacyjnych.

Człowiek i przyroda

Pozostałe dwie wystawy główne, które znajdują kolejnych piętrach, dotyczą człowieka oraz przyrody. Na tej pierwszej można skorzystać z różnorakich eksponatów angażujących nasze zmysły – wzrok, słuch, węch i dotyk. Oprócz tego są stanowiska przedstawiające wiedzę na temat organizmu człowieka, zjawisk fizycznych, chemicznych i biologicznych, które mają na niego wpływ.

Wystawa dotycząca przyrody to szeroki wachlarz eksponatów dotyczących fauny i flory. Można zatem m.in. posłuchać jaki odgłos wydaje bóbr, zrobić sobie zdjęcie przy atrapie żubra, ale też zapoznać się z działaniem elektrowni wodnych, prądowych, pływowych czy maszyny parowej. Eksponaty promują również ekologię i ochronę środowiska. Jest także wystawa uzupełniająca, która jest łącznikiem pomiędzy wystawami tematycznymi.

By skorzystać z wszystkich atrakcji przygotowanych na wystawie trzeba poświęcić kilka godzin, więc zwiedzanie można podzielić sobie na przykład na dwie wizyty.

Pracownie warsztatowe

Oprócz stałej wystawy, ważnym elementem PCN „Łukasiewicz” są również pracownie warsztatowe, w których animatorzy prowadzą różnego rodzaju zajęcia naukowe.

- Mamy różne scenariusze zajęć, które zmieniają się w każdym tygodniu Jesteśmy otwarci na wszystkich, nie tylko na szkoły i grupy zorganizowane, można samemu kupić sobie bilet i przyjść do nas na zajęcia - podkreślał Kamil Dawidowicz z PCN „Łukasiewicz”.

W pracowni chemicznej wszyscy miłośnicy eksperymentowania mogą poznać tajniki ciekawych procesów dotyczących różnych substancji, które używamy na co dzień. Warsztat robotyki to raj dla miłośników techniki. Dla najmłodszych przewidziano budowanie robotów z klocków lego, dla tych starszych m.in. budowę układów elektronicznych czy latanie małym dronem.

Pracownia Fablab to z kolei przestrzeń dla wszystkich majsterkowiczów, którzy mają szansę tam zaprojektować, a następnie przy użyciu szerokiego wyboru narzędzi zbudować różnego rodzaju przedmioty. W pracowni biologii i ekologii można z kolei skorzystać m.in. ze stanowisk z mikroskopami, by poznać kolorowy świat mikroorganizmów. Ostatnia piąta pracownia fizyki nie została jeszcze w pełni wyposażona, stąd obecnie jest niedostępna.

O budynku PCN

Owalny budynek PCN nawiązuje kształtem do wyglądu sterowca, rakiety, balonu, statku kosmicznego, helisy DNA zaś otaczające go orbity są niczym orbity satelitów, a także pierścienie Jowisza. Wnętrze zainspirowane jest kształtem komórki żywego organizmu. Zgodnie z założeniami autora projektu, forma łączy w sobie inspiracje przestrzenią powietrzną, kosmiczną, gwiazdami i niebem. Autorem koncepcji architektonicznej jest dr hab. inż. arch. Marcin Furtak. Projekt przygotowała Pracownia Projektowa F-11 Kraków. Generalny wykonawca to WARBUD S.A. Inżynier Kontraktu: Sweco Polska Sp. z o.o.

Godziny otwarcia PCN

Godziny otwarcia będą następujące:

● poniedziałek nieczynne

● wtorek 9:00 - 15:00

● środa 9:00 - 15:00

● czwartek 9:00 - 15:00

● piątek 9:00 - 20:00

● sobota 14:00 - 20:00

● niedziela 14:00 - 20:00

Bilety i ceny Cennik biletów na Strefę Ekspozycji Wewnętrznej:

● 35 zł / os. - bilet normalny

● 25 zł / os. - bilet ulgowy

● 25 zł / os. - bilet grupowy (10+)

● 20 zł / os. - bilet dla zorganizowanej grupy dzieci i młodzieży szkolnej

● 90 zł / 4 os. - bilet rodzinny

Bilety na warsztaty w pracowniach: Fablab, Robotyka, Biologia i Ekologia, Chemia, Fizyka.

● 25 zł / os. - bilet wstępu

Zakup biletów jest możliwy na miesiąc przed planowaną wizytą poprzez internetowy system sprzedaży biletów, który jest dostępny na stronie https://pcn.org.pl/kupbilet/

Dojazd do PCN

Podkarpackie Centrum Nauki „Łukasiewicz" znajduje się bardzo blisko Rzeszowa tj. 13 km od centrum. Sąsiaduje z Międzynarodowym Portem Lotniczym Rzeszów-Jasionka oraz z Centrum Wystawienniczo-Kongresowym Województwa Podkarpackiego G2A Arena.

Z Rzeszowa można dojechać liniami:

● ZTM linia 51 na trasie: pl. Wolności (centrum Rzeszowa) – Jasionka Port Lotniczy, rozkład: www.einfo.erzeszow.pl

● ZTM linia 53 na trasie: pl. Wolności (centrum Rzeszowa) – Jasionka Port Lotniczy, rozkład: www.einfo.erzeszow.pl

● ZTM linia 56 na trasie: pl. Wolności (centrum Rzeszowa) – G2A Arena obok Jasionka Port Lotniczy, rozkład: www.einfo.erzeszow.pl

● MKS linia 224 na trasie: Dworzec Autobusowy, ul. A. Grottgera 1 (centrum Rzeszowa) – Jasionka Port Lotniczy, rozkład: www.zgpks.rzeszow.pl

● MKS linia 225 na trasie: Dworzec Autobusowy, ul. A. Grottgera 1 (centrum Rzeszowa) – Jasionka Port Lotniczy, rozkład: www.zgpks.rzeszow.pl

Budynek PCN położony jest w pobliżu dwóch ważnych dróg krajowych: DK9 i DK19, drogi ekspresowej S19 oraz autostrady A4.

Parking PCN

Bezpłatny parking jest dostępny wyłącznie dla osób odwiedzających PCN, które posiadają ważny w danym dniu bilet wejścia na Strefę Ekspozycji Wewnętrznej lub do pracowni laboratoryjnych.

Parking PCN Łukasiewicz obejmuje:

● 6 miejsc dla autokarów

● 89 miejsc dla samochodów osobowych

● 3 miejsca dla pojazdów osób niepełnosprawnych

● 40 miejsc dla rowerów

W przypadku braku wolnych miejsc można skorzystać z parkingów zlokalizowanych w pobliżu PCN:

● parking lotniskowy (parking płatny)

● parking obok G2A Arena (parking płatny)

O powstaniu PCN

Starania o powstanie na Podkarpaciu dużego, klasycznego centrum nauki rozpoczęły się już na przełomie 2007 i 2008 roku. Inicjatorami były powstałe wówczas Stowarzyszenie Upowszechniania Wiedzy Explores oraz Stowarzyszenie Grupy Przedsiębiorców Przemysłu Lotniczego „Dolina Lotnicza”, które wraz z przedstawicielami rzeszowskich uczelni wyższych opracowały w 2008 roku pierwszy opis placówki pod nazwą Projekt Interaktywnego Centrum Edukacji Naukowo-Technicznej (Projekt ICENT).

Po wielu latach, wysiłkiem wielu ludzi i organizacji idea budowy centrum nauki trafiła na podatny grunt. Samorząd Województwa Podkarpackiego wpisał realizację takiego ośrodka w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Podkarpackie na lata 2014-2020. Prace koncepcyjne ruszyły w 2016 roku, gdy specjalnie powołany na tę okoliczność zespół ekspercki opracował dokument „Założenia programowo-organizacyjne podkarpackiego centrum nauki”. Realizacja projektu „Utworzenie podkarpackiego centrum nauki” dofinansowanego ze środków UE rozpoczęła się w połowie 2018 roku. Inwestycję podjętą przez Samorząd Województwa Podkarpackiego koordynował Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie. Budynek centrum powstał w latach 2020-2022. Podkarpackie Centrum Nauki kosztowało ponad 94 mln zł.

Karol Woliński

Zdjęcia: Karol Woliński