Pomnik „wdzięczności” trafi na radziecki cmentarz! Jest decyzja wojewody

KATEGORIA: POLITYKA / 1 lutego 2023

Fot. Paweł Bialic

Wojewoda podkarpacki Ewa Leniart pozytywnie rozpatrzyła wniosek władz Rzeszowa w sprawie przeniesienia pomnika Wdzięczności Armii Radzieckiej na Cmentarz Żołnierzy Radzieckich przy ul. Lwowskiej. Prezydent Rzeszowa Konrad Fijołek czeka teraz na decyzję Instytutu Pamięci Narodowej w sprawie sfinansowania całej operacji.

Kontrowersyjny pomnik

Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej znajdujący się na placu Ofiar Getta zgodnie z ustawą dekomunizacyjną powinien zniknąć z przestrzeni miasta. Przez lata z tą decyzją nie zgadzały się władze miasta, w 2018 roku nieżyjący już prezydent Tadeusz Ferenc skutecznie zaskarżył decyzję o rozbiórce do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego, prawomocna decyzja dotąd nie zapadła.

Przez wiele miesięcy o sprawie było raczej cicho. Apele o usunięcie pomnika z przestrzeni publicznej wróciły po tym jak 24 lutego 2022 r. Rosja bestialsko zaatakowała Ukrainę. Rosyjscy żołnierze niszczyli ukraińskie miasta i mordowali ludność cywilną, często eksponując na podbitych terytoriach flagi Armii Czerwonej. O to, by usunąć obiekt z przestrzeni publicznej mocno apelowały środowiska prawicowe w Rzeszowie. Na podobnym stanowisku stał Instytut Pamięci Narodowej, który zaoferował miastu również pomoc w samym przeniesieniu monumentu.

Władze miasta w kwietniu zeszłego roku potwierdziły, że pomnik zostanie przeniesiony. Przez kilka miesięcy w tej sprawie poza wymianą korespondencji pomiędzy miastem i IPN-em działo się nie wiele Końcem zeszłego roku miasto w końcu złożyło wniosek do wojewody podkarpackiego o przeniesienie na Cmentarz Żołnierzy Radzieckich przy ul. Lwowskiej, choć wskazywano, że nie ma tam zbyt wiele miejsca do zagospodarowania pod postawienie monumentu. W grę wchodziła również nekropolia przy ul. Podkarpackiej, gdzie również znajdują się mogiły rosyjskich żołnierzy.

Jest decyzja wojewody

We wtorek 31 stycznia w trakcie sesji Rady Miasta prezydent Konrad Fijołek poinformował, że decyzja wojewody podkarpackiego w sprawie przeniesienia obiektu na cmentarz przy ul. Lwowskiej jest pozytywna. Potwierdza to również rzecznik prasowy wojewody Michał Mielniczuk.

- Wojewoda podkarpacki wydał zgodę na przeniesienie pomnika na cmentarz przy ul. Lwowskiej. W piśmie do władz miasta wojewoda Ewa Leniart poprosiła prezydenta Rzeszowa również o konsultację w kwestii tego, w którym miejscu konkretnie monument miałby zostać ulokowany - mówi Michał Mielniczuk.

Prezydent Fijołek podczas sesji poinformował, że czeka teraz na decyzję IPN-u w sprawie pokrycia kosztów przeniesienia pomnika na cmentarz.

- Jeśli prezes IPN podtrzyma swoją deklarację na temat finansowania tej operacji, mielibyśmy wszystko przygotowane do tego przedsięwzięcia. Jeśli decyzja będzie inna, poddamy tę sprawę pod rozpatrzenie Radzie Miasta, ja jestem niezmiennie zwolennikiem przeniesienia pomnika na ten cmentarz - powiedział prezydent Rzeszowa.

Odsłonięty w 1951 roku monument zawiera m.in. płaskorzeźby przedstawiające: portret gen. Koniewa i gen. Świerczewskiego, pakt przyjaźni polsko radzieckiej, usymbolizowanej dwiema postaciami składającymi na sztandarze wspólną przysięgę wierności, „atak – wspólne zmagania ostatniej wojny”, „pracę pokojową – przemysł – rolnictwo”.

Karol Woliński