Rada odrzuciła uchwałę obywatelską przez błędy. Problem ludzi pozostał!

KATEGORIA: POLITYKA / 23 maja 2023

Temat przeznaczenia terenów prywatnych pod zieleń wzbudził wielkie emocje mieszkańców podczas ubiegłorocznych dyskusji nad projektem Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego dla miasta Rzeszowa
Fot. Paweł Bialic/CzytajRzeszów.pl

W samorządzie Rzeszowa doszło do sytuacji bardzo rzadkiej. Rada Miasta Rzeszowa we wtorek (23 maja) rozpatrywała uchwałę zgłoszoną przez mieszkańców w trybie obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej. Tryb ten pozwala na wprowadzenie do porządku obrad rady miasta uchwały zgłoszonej przez mieszkańców z ich imiennymi podpisami w liczbie co najmniej 300. Choćby z tego powodu wydarzenie to było istotne, gdyż może stanowić pewien sygnał, jak radni miasta Rzeszowa traktują bezpośredni głos elektoratu. Jak wypadł ten swoisty egzamin radnych?

Zgłoszona przez mieszkańców uchwała była swego rodzaju krytyką działań planistycznych władz miasta i wynikała bezpośrednio z ich sprzeciwu względem przeznaczenia atrakcyjnych, prywatnych działek na stokach osiedla Matysówka na publiczną zieleń rekreacyjną. Wnioskodawcy w swoim projekcie napisali, że działanie ratusza „odbywa się metodami, które mają służyć naruszaniu, a przynajmniej nieuwzględnianiu słusznych interesów mieszkańców, właścicieli nieruchomości, których dotyczą”.

Jak Rada Miasta wsłuchała się w głos mieszkańców?

Społeczny sprawdzian wsłuchania się radnych w głos mieszkańców wypadł, powiedzmy, „średnio”. Odbył się w nerwowej i bardzo nieuporządkowanej dyskusji.

Od razu po rozpoczęciu procedowania tego punktu przewodniczący Rady Miasta Andrzej Dec (Koalicja Obywatelska) poinformował, że opinie na temat projektu zarówno formalno-prawna oraz merytoryczna przygotowane przez służby prezydenta są krytyczne. Podsumowując zgłosił formalny wniosek o odrzucenie tej uchwały. Potem zaraz dodał, że proponuje radnym odrzucić uchwałę w głosowaniu w ogóle bez uprzedniej nad nią dyskusji.

Przeciwne stanowisko zgłosił Mateusz Szpyrka (PiS). - Jeżeli mamy uchwałę zgłoszoną przez mieszkańców, to byłoby dobrze, aby w tym temacie można było porozmawiać i uwzględnić ich głos - stwierdził radny.

Dyskusja w końcu co prawda się odbyła, ale została ograniczona głównie do zaprezentowania stanowisk poszczególnych klubów. W jej trakcie krótko wypowiedział się przewodniczący klubu Rozwój Rzeszowa Tomasz Kamiński, który poparł stanowisko Andrzeja Deca nazywając projekt „gniotem” zawierającym wadę prawną i zawnioskował o przejście do głosowania.

- Klub Rozwoju Rzeszowa jest poważnym klubem, dlatego będziemy głosowali za odrzuceniem projektu uchwały - powiedział Kamiński.

Krytyczne głosy radnych Koalicja Obywatelskiej i Rozwoju Rzeszowa próbował wytonować szef Gomisji Gospodarki Przestrzennej Robert Kultys z Prawa i Sprawiedliwości.

- Zgadzam się z opinią, że uchwała mieszkańców ma pewne wady formalne i gdyby rada przyjęła ją w tym kształcie, to musiałaby być unieważniona przez wojewodę. Uważam jednak, że wnioskodawcy, choć może w sposób niefortunny, to jednak poruszyli temat istotny dla mieszkańców i z tego względu powinniśmy się nad nim pochylić jako nad problemem, a nie od razu nonszalancko odrzucić, jak zaproponował radny Kamiński - powiedział Robert Kultys.

Radny PiS zwrócił uwagę, że coraz większa liczba rzeszowian czuje się poszkodowana działaniami planistycznymi miasta, które rezerwuje wiele prywatnych działek mieszkańców na cel publiczny, nie wyznaczając przy tym nawet przybliżonych terminów wykupu tych działek. W ten sposób mieszkańcy czują się zablokowani i pozbawieni prawa do wykorzystania swojej własności na swoje własne cele.

- Zdaję sobie sprawę, że jest to naturalny konflikt interesu prywatnego właścicieli działek z interesem publicznym miasta, które musi rezerwować tereny na cele publiczne, ale takie problemy powinny być rozwiązywane w dialogu - przekonywał radny Kultys. - Natomiast nonszalanckie zlekceważenie głosu mieszkańców spowoduje powszechne odczucie rzeszowian o arogancji władzy w ratuszu względem nich.

Większość radnych najwyraźniej jednak nie chciała dłuższej debaty. W głosowaniu przyjęto wniosek o zamknięciu dyskusji, po czym przegłosowano projekt uchwały obywatelskiej. Za odrzuceniem uchwały było 11 radnych Rozwoju Rzeszowa i Koalicji Obywatelskiej, 7 radnych PiS natomiast wstrzymało się od głosu, a 2 z nich poparło uchwałę. Uchwała zatem przepadła.

Czy miasto przedstawi mieszkańcom harmonogram wykupu działek?

Temat przeznaczenia terenów prywatnych pod zieleń wzbudził wielkie emocje mieszkańców rzeszowskich osiedli (zwłaszcza terenów przyłączonych) już podczas ubiegłorocznych dyskusji nad projektem Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego dla miasta Rzeszowa.

W tym roku punktem zapalnym stała się Matysówka, gdzie miasto chce uchwalić plan dla terenów o powierzchni 28 ha pod rekreację, co z kolei nie podoba się właścicielom tych terenów. Przygotowana uchwała obywatelska to właśnie pokłosie niepokojów wśród mieszkańców tego osiedla.

Próbę ostudzenia nastrojów w tej sprawie podjęli w marcu bieżącego roku radni Prawa i Sprawiedliwości. Zaproponowali oni Radzie Miasta wprowadzenie praktyki, aby przy uchwalaniu planów i studium właściciele terenów, na których zaplanowano zieleń publiczną, byli informowani z wyprzedzeniem o zasadach i trybie pozyskania ich własności przez miasto. W propozycji tej przewidziano również stworzenie publicznie dostępnego harmonogramu, tzw. wieloletniej prognozy wykupu gruntów. W ten sposób mieszkańcy mieliby jasność, jakie tereny i w których latach będą wykupywane. To miało zapobiec sytuacji bezterminowego „zamrożenia” własności mieszkańców.

Zgłoszona propozycja radnych Prawa i Sprawiedliwości została jednak w marcu głosami rządzącej w mieście koalicji Rozwoju Rzeszowa i Koalicji Obywatelskiej zakwestionowana i odesłana do komisji, a w praktyce została odrzucona, bo jak na razie pod obrady nie wróciła.

Krzysztof Kuchta