Oddano hołd Żołnierzom Wyklętym. Uroczystości w Rzeszowie

KATEGORIA: HISTORIA / 1 marca 2022

Fot. Michał Hubala/BP UMWP

- Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” to okazja do złożenia hołdu niezłomnym patriotom, którzy zginęli za wolną Polskę, za wartości które najpełniej wyraża dewiza: „Bóg – Honor – Ojczyzna” – te słowa skierował marszałek Władysław Ortyl z okazji obchodzonego 1 marca Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

Mija 71 lat od dnia śmierci członków IV Zarządu Zrzeszenia „Wolność i Niezawiłość”: Józefa Batorego, Franciszka Błażeja, Karola Chmiela, Łukasza Cieplińskiego, Mieczysława Kawalca, Adama Lazarowicza, Józefa Rzepki. Ich egzekucja odbyła się po procesie, który historycy nazwali wprost „zbrodnią sądową”. Ci bohaterowie stali się symbolami heroicznej walki o wyzwolenie Ojczyzny spod jażma sowieckich najeźdźców oraz męczeńskiej śmierci za wolność Ojczyzny. Wyrok śmierci wykonano na nich w areszcie śledczym Warszawa Mokotów. Tych siedmiu bohaterów było ostatnimi ogólnopolskimi koordynatorami „Walki o Wolność i Niezawisłość Polski z nową sowiecką okupacją”. Dzień ich śmierci stał się symboliczną datą upamiętnienia wszystkich „niezłomnych”.

Wtorkowe uroczystości Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w 71. rocznicę śmierci bohaterów zainicjowała w Rzeszowie Msza święta w rzeszowskiej farze, w ich intencji tych wszystkich, którzy po II wojnie światowej kontynuowali walkę przeciw sowieckiemu okupantowi Polski.

Pozostała część obchodów święta odbyła się przy pomniku, który upamiętnia członków IV Zarządu WiN: Franciszka Błażeja, Karola Chmiela, Łukasza Cieplińskiego, Mieczysława Kawalca, Adama Lazarowicza, Józefa Rzepkę.

W wojskowej asyście żołnierzy 21. Brygady Strzelców Podhalańskich oraz 3. Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej, którzy wystawili posterunek honorowy złożono kwiaty.

Na uroczystości obecni byli między innymi: poseł RP Andrzej Szlachta, wicewojewoda podkarpacki Jolanta Sawicka, członek zarządu województwa Stanisław Kruczek, wiceprzewodniczący sejmiku Jerzy Cypryś, zastępca prezydenta Rzeszowa Jolanta Kaźmierczak, starosta rzeszowski Józef Jodłowski, dyrektor rzeszowskiego IPN Dariusz Iwaneczko, żołnierze i dowódcy 21. BSP oraz 3. PBOT. Przy pomniku nie zabrakło kombatantów i mieszkańców Rzeszowa.

Dziś oddajemy honor Żołnierzom Niezłomnym, których kręgosłup moralny i poczucie miłości oraz obowiązku wobec Ojczyzny - naznaczonego żołnierską przysięgą - były najwyższym aktem patriotyzmu i umiłowania wolnej Polski – list od marszałka Władysław Ortyla odczytał w czasie uroczystości członek zarządu województwa Stanisław Kruczek.

Członek zarządu odniósł się do obecnej sytuacji międzynarodowej. - W dobie współczesnych zagrożeń, w obliczu toczącej się w Ukrainie wojny, warto szczególnie przypominać te bohaterskie postawy Żołnierzy Niezłomnych. Ich wybór, którym była Ojczyzna, jej wolność oraz bezpieczeństwo. Dzisiaj wyjątkowo doceniamy te wartości, widzimy jak są kruche i jak szybko możemy je stracić oraz to, jaką cenę trzeba ponieść w ich obronie – mówił Stanisław Kruczek.

- Stojąc dziś przez spiżowymi postaciami na cokołach pomnika chcemy uhonorować tych, których patron naszej brygady uosabia. Zdradzeni i oszukani, więzieni i zabijani, pohańbieni i zapomniani – to najczęstsze losy bohaterów dzisiejszej uroczystości. Mimo upływów dziesiątków lat nie udało się ani ich oprawcom, ani ich spadkobiercom wymazać z pamięci Polaków dumy, podziwu i wdzięczności dla bohaterów walczących o wolną Polskę – mówił w czasie uroczystości podpułkownik Janusz Leżoń z 3. Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej, której patronem jest legendarny ppłk Ciepliński.

O tragicznych losach Żołnierzy Wyklętych mówiła w czasie uroczystości wicewojewoda podkarpacki Jolanta Sawicka.

- Żołnierze ci nie złożyli broni, bo ich ukochana Ojczyzna nie była wolna. Trwając w niezłomnej postawie rozpoczęli samotną walkę z brutalnym systemem. Za wyznawane wartości i ideały wielu z nich konało w samotności, bólu i cierpieniu. Zabijani strzałem w tył głowy nie mogli nawet pożegnać się z najbliższymi, a rodziny nie mogły nawet pochować swych bliskich, bo ciała grzebano w masowych mogiłach, często tak, aby uniemożliwić ich odnalezienie – mówiła wicewojewoda Jolanta Sawicka.

Zdjęcia: Michał Hubala/BP UMWP

Także pracownicy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego uczcili pamięć Żołnierzy Wyklętych. W Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych zakładowa „Solidarność” zorganizowała uroczystości. Urzędnicy złożyli kwiaty pod tablicą pamiątkową w holu przed salą audytoryjną im. płk. Łukasza Cieplińskiego.

Wśród osób biorących udział w uroczystościach byli: Anna Huk – członek zarządu województwa, Jerzy Borcz - przewodniczący Sejmiku Województwa Podkarpackiego oraz przedstawiciele organizacji działających w urzędzie: Koła Strzeleckiego „Gryf” LOK i Organizacji Zakładowej NSZZ „Solidarność” Pracowników UMWP.

Podczas swojego przemówienia, członek zarządu Anna Huk przypomniała, dlaczego ten dzień jest tak ważny.

- W obliczu obecnej sytuacji, mającej miejsce tuż za granicami naszego Państwa, dzisiejsza rocznica jest tym bardziej wyjątkowa. Tworząca się obecnie historia, ukazuje, że o wolność trzeba walczyć zawsze. O pokój i suwerenność, o który walczyli Żołnierze Wyklęci, walczą dziś nasi sąsiedzi – mówiła Anna Huk.

Uczestnicy oddali hołd minutą ciszy dla Żołnierzy Wyklętych oraz dla walczącej Ukrainy ,po czym złożyli kwiaty przed tablicą poświęconą płk. Łukaszowi Cieplińskiemu. Wiązanki kwiatów złożyli: Jerzy Borcz, Anna Huk, przedstawiciele „Solidarności” oraz Koła Strzeleckiego „Gryf” LOK przy UMWP.

Narodowy Dzień Pamięci o Żołnierzach Wyklętych został ustanowiony w 2011 roku. Z inicjatywą ustawodawczą dotyczącą ustanowienia tego święta wystąpił w 2010 roku śp. Prezydent RP Lech Kaczyński. Historycy szacują, że w szczytowym okresie walki w 1945 roku w podziemiu niepodległościowym działało bezpośrednio nawet 200 tysięcy Polaków.

Na Podkarpaciu od lat pielęgnowana jest pamięć o tych, którzy po II wojnie światowej nie złożyli broni, walczyli z komunistycznym dyktatem o Wolną Polskę, pomimo niewielkich szans na zwycięstwo oraz świadomości, że za tę walkę grozi im śmierć oraz wyrzucenie poza nawias społeczeństwa. W 2013 roku przy współudziale samorządu województwa powstał w centrum Rzeszowa, przy alei Łukasza Cieplińskiego pomnik upamiętniający członków IV Zarządu Zrzeszenia „Wolność i Niezawiłość”: Józefa Batorego, Franciszka Błażeja, Karola Chmiela, Łukasza Cieplińskiego, Mieczysława Kawalca, Adama Lazarowicza i Józefa Rzepkę.

Zdjęcia: Anna Magda/BP UMWP

***

We wtorek odbędzie się jeszcze X Rzeszowski Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

Przed Marszem odbędzie się o godz. 16:00 Msza święta w kościele oo. Bernardynów w Rzeszowie. X Rzeszowski Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych wyruszy o godzinie 17:30 z rzeszowskiego Rynku i przejdzie ulicami; Kościuszki, 3 Maja, Zamkową i Zygmuntowską pod pomnik Żołnierzy Wyklętych.

- Pragniemy upamiętnić polskich bohaterów, którzy po zakończeniu II wojny światowej nie złożyli broni i podjęli walkę z komunistycznym okupantem. Tym samym pragniemy kultywować etos Niezłomnych oraz ideały suwerennej i wielkiej Polski - zapowiadają organizatorzy Marszu.

Wydarzenie jak co roku jest organizowane przez Młodzież Wszechpolską i Narodowy Rzeszów.

O innych wydarzeniach związanych z obchodami Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych informowaliśmy TUTAJ.

Red.