160. rocznica Powstania Styczniowego. IPN zapalił znicze na grobach poległych
KATEGORIA: HISTORIA / 20 stycznia 2023
W styczniu tego roku przypada 160. rocznica Powstania Styczniowego – polskiego zrywu narodowego na terenie zaboru rosyjskiego. Z tej okazji przedstawiciele rzeszowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej zapalili znicze na mogiłach powstańców, którzy spoczywają na rzeszowskim Starym Cmentarzu. Padł też ważny apel w sprawie dalszych poszukiwań grobów uczestników powstania. A już w niedzielę w Rzeszowie odbędą się rocznicowe uroczystości.
160 lat od Powstania Styczniowego
Powstanie Styczniowe rozpoczęło się 22 stycznia 1863 roku wydaniem Manifestu Tymczasowego Rządu Narodowego. Jest określane największym zrywem narodowym w XIX wieku. Objęło tereny zaboru rosyjskiego i pochłonęło kilkadziesiąt tysięcy ofiar.
Mimo, że Rzeszów leżał wtedy na terenie zaboru austriackiego, mieszkańcy tych ziem brali czynny udział w Powstaniu Styczniowym. W piątek 20 stycznia na Starym Cmentarzu przy ul. Targowej przedstawiciele IPN zapalili znicze na grobach uczestników powstania.
- Ten cmentarz jest ważnym elementem nie tylko historii miasta, ale też historii naszego kraju - podkreślał dyrektor rzeszowskiego IPN-u Dariusz Iwaneczko.
Według przygotowanego przez rzeszowski oddziału Instytutu Pamięci Narodowej specjalnego opracowania wynika, że na terenie województwa podkarpackiego znajduje się ponad 330 mogił powstańców styczniowych. Na ten moment wiadomo, że w samym Rzeszowie takich grobów jest łącznie 36, z czego 26 na Starym Cmentarzu, a pozostałe 10 na cmentarzu na Pobitnie. IPN nadal jednak poszukuje kolejnych nagrobków powstańców i apeluje do wszystkich, którzy mogą mieć jakieś informacje w tej sprawie.
- Wykaz miejsc gdzie spoczywają uczestnicy powstania został opublikowany też po to, aby zaapelować do samorządów, do szkół do środowisk społecznych o opiekę na grobami powstańców. Chcemy też, aby czynnik społeczny zgłaszał nam groby lub też miejsca po mogiłach powstańców, których jeszcze nie znamy. Będziemy współpracować z Stowarzyszeniem Opieki nad Starym Cmentarzem w Rzeszowie - podkreślał Dariusz Iwaneczko.
Wykaz istniejących grobów powstańców styczniowych na terenie województwa podkarpackiego sporządzony przez dr. Piotra Szopę, naczelnika Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Rzeszowie: LINK.
Specjalne tabliczki na grobach
Na grobach powstańców styczniowych oprócz zniczy, znalazły się specjalne tabliczki z oznaczeniem „Grób Weterana Walk o Wolność i Niepodległość Polski”.
- To element pokazujący fakt wpisania grobu do ewidencji mogił wojennych, zależy nam, aby dysponenci cmentarzy, na których znajdują się nagrobki mieli tytuł do ubiegania się o finansowanie ich renowacji ze środków publicznych - powiedział dyrektor rzeszowskiego IPN-u.
W trakcie piątkowej konferencji prasowej, przedstawiciele IPN zapraszali również na uroczystości związane z poświęceniem Krzyża Powstańczego na grobie rtm. Jana Newlin Mazarakiego w Krasnem pod Rzeszowem, które odbędą się 31 stycznia. Program uroczystości TUTAJ.
W niedzielę rocznicowe obchody w Rzeszowie
Uroczystość poświęcona 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego odbędzie się w Rzeszowie w najbliższą niedzielę 22 stycznia.
Rozpocznie ją Msza św. z udziałem pocztów sztandarowych w kościele Św. Trójcy przy ul. Targowej o godz. 18.00. Po Mszy Św. uroczystości będą kontynuowane na Starym Cmentarzu przy Mogile Powstańców Styczniowych.
Po sygnale „Słuchajcie wszyscy” zaplanowano odegranie Hymnu Państwowego, powitanie uczestników uroczystości i przemówienia okolicznościowe. Następnie odbędzie się uroczysta zbiórka 51. Drużyny Harcerzy i Harcerek Żuawi im. Signi 1863, Apel Pamięci wraz z salwą honorową i hasłem Wojska Polskiego. Uczestnicy zapalą znicze pod obeliskiem Powstańców Styczniowych, złożą wieńce i wiązanki kwiatów. Obchody zakończy odegranie Pieśni Reprezentacyjnej Wojska Polskiego.
Karol Woliński
Mogiła Powstańców Styczniowych na Starym Cmentarzu w RzeszowieFot. IPN Oddział Rzeszów