Święcenie pokarmów na śniadanie wielkanocne u rzeszowskich Dominikanów

KATEGORIA: MIEJSCA / 16 kwietnia 2022

Fot. Viperis

Święcenie pokarmów na wielkanocny stół, to w polskiej tradycji Wielkiej Soboty zwyczaj znany od wieków. W Niedziele Zmartwychwstania Pańskiego, czyli Wielkanoc w całej Polsce podczas śniadania na stole w towarzystwie mięs i ciast stawia się właśnie koszyczek ze święconką. Podczas tego świątecznego śniadania dzielimy się jajkiem, tak jak w Boże Narodzenie opłatkiem, składając sobie przy tym życzenia wszelkiej pomyślności.

Niegdyś wracając z kościoła ze święconkom, szczególnie w tradycji wiejskiej, nakazywano by obejść dom trzy razy, zgodnie ze wskazówkami zegara. Miało to wypędzić wszelkie zło i choroby oraz zapewnić gospodarzom pomyślność i suto zastawiony stół na długi czas. Tradycją jest także to, że zawartość naszego wielkanocnego koszyczka, czyli potraw jakie tam umieściliśmy, powinniśmy zjeść do ostatniego okruszka, niczego ze święconki nie można wyrzucić.

A co powinno koniecznie znaleźć się w naszym wielkanocnym koszyku? Na pewno nie powinno zabraknąć tam jajek – symbolizujących nowe życie; chleba – w chrześcijaństwie symbolu ciała Chrystusa; baranka, który oczywiście symbolizuje Jezusa złożonego w ofierze za grzechy ludzi i ma podkreślać to, co tak naprawdę jest ja ważniejsze w świętowaniu Wielkiej Nocy. Święconka powinna także zawierać sól – symbolizującą oczyszczenie, trwałości wiecznego życia. Soli przypisuje się również właściwości odstraszające złe moce oraz ochronę przed grzechem, tak jak chroni pokarmy przed zepsuciem. W koszyku powinien znaleźć się również chrzan, bo symbolizuje krzepę i siłę; mięso takie jak np. kiełbasa, boczek, lub inne wędliny, które symbolizuje zdrowie i dobrobyt. W naszym koszycku powinny znaleźć się także wypieki, szczególnie własnej roboty, takie jak babka lub mazurek, świadczące o naszej zaradności i talentach, które dzięki temu będą podtrzymywane.

Obecnie w bardzo wielu miejscach święcenie wielkanocnych potraw odbywa się przed kościołem. Na wystawionych stołach, na czas tego obrzędu, wierni mogą postawić przyniesione ze sobą święconki. Tak też było w Wielką Sobotę w kościele Ojców Dominikanów w Rzeszowie.

Red.

Fotorelacja: Viperis