Gminni doradcy do spraw powietrza pomogą przy wymianie starych pieców

KATEGORIA: SAMORZĄDY / 27 września 2024

Fot. Paweł Podgórski/Materiały organizatorów

W czwartek 26 września w Rzeszowie odbyły się szkolenia dla gminnych doradców do spraw powietrza i energii, którzy biorą udział w unijnym projekcie LIFE: „Podkarpackie – żyj i oddychaj”. Ich zadaniem będzie edukacja mieszkańców w zakresie czystego powietrza, ale przede wszystkim pomoc w przy wymianie źródeł ciepła w swoich domach.

Warsztaty dla doradców

Warsztaty zostały zorganizowane w ramach realizowanego przez Departament Ochrony Środowiska UMWP unijnego projektu LIFE: „Podkarpackie – żyj i oddychaj”. Doradcy będą działać w kilkudziesięciu podkarpackich gminach biorących udział w tym przedsięwzięciu, a do ich zadań będzie należeć m.in. edukacja w zakresie ochrony powietrza, ale przede wszystkim będą służyć pomocą mieszkańcom gmin oferując im wsparcie techniczne w wyborze odpowiednich źródeł ogrzewania, doradztwo w zakresie termomodernizacji, OZE oraz pomoc w uzyskaniu dofinansowania.

Uczestników warsztatów oraz zaproszonych gości przywitał dyrektor Departamentu Ochrony Środowiska, Andrzej Kulig, który podkreślał, że unijny projekt „Podkarpackie – żyj i oddychaj” jest niezwykle ważny dla województwa podkarpackiego, gdyż jego efektem będzie poprawa jakości powietrza w regionie i większa świadomość społeczna w tym zakresie, ale ma on również za zadanie wprowadzić w podkarpackich gminach lepsze zarządzanie energią.

- Realizując ten projekt chcemy zmienić przede wszystkim podejście do gospodarowania energią w gminach. Państwo, jako doradcy będą mieć w tym zakresie do odegrania dużą rolę, dlatego będziemy się starali nadać państwu jak największą rangę w gminach. Będziemy walczyć o to, aby doradcy energetyczni byli szanowani i poważani w gminie, ale też państwo będą musieli budować swoją pozycję i brać udział we wszystkich gminnych działaniach dotyczących zarządzania energią – mówił dyrektor Andrzej Kulig.

Fot. Paweł Podgórski/Materiały organizatorów

Projekt, którego budżet wynosi ponad 100 mln złotych, otrzymał wsparcie z unijnego programu LIFE oraz dotację z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Jego celem jest poprawa jakości powietrza i wdrożenie w gminach racjonalnego systemu zarządzania energią. Partnerami projektu jest 61 podkarpackich gmin, w których będą działać doradcy – po jednym w każdej gminie. Dwóch doradców będzie w Rzeszowie.

Fot. Paweł Podgórski/Materiały organizatorów

Spora dawka wiedzy

Podczas warsztatów doradcy otrzymali sporą dawkę wiedzy w różnych obszarach. Dowiedzieli się, jak prowadzić z dziećmi zajęcia edukacyjne o zanieczyszczeniu powietrza. Wśród tematów szkolenia znalazły się także kwestie dotyczące możliwości pozyskania środków unijnych na odnawialne źródła energii oraz na działania zmierzające do ograniczenia niskiej emisji. Sporo miejsca podczas spotkania poświęcono zagadnieniom energetycznym na poziomie gminy czyli temu, jak sprawnie zarządzać energią w lokalnym samorządzie. Dobrymi praktykami podczas szkoleń podzieli się Ekodoradcy ze Śląska, gdzie również jest realizowany unijny projekt LIFE: „Śląskie. Przywracamy błękit”.

Warsztaty poprowadzili: Katarzyna i Mirosław Ruszała ze stowarzyszenia EKOSKOP, Grzegorz Maśloch, Rafał Czaja i Arkadiusz Mikołajczyk ze stowarzyszenia na rzecz efektywności im. prof. K. Żmijewskiego. O środkach unijnych, które można pozyskać na odnawialne źródła energii oraz na ograniczenie niskiej emisji mówił z kolei Dariusz Busz z Biura Informacji o Funduszach Europejskich UMWP. Swoimi doświadczeniami podzielili się również ekodoradcy z województwa śląskiego Karolina Karaim i Dominika Bukalak-Gaik. Zaś na wszystkie pytania dotyczące realizacji projektu LIFE „Podkarpackie – żyj i oddychaj” odpowiedział zespół Regionalnego Centrum Koordynacyjnego czyli pracownicy Departamentu Ochrony Środowiska UMWP odpowiedzialni za projekt LIFE: Anna Lorynowicz, Ewelina Pytlowany, Anna Pleskacz, Barbara Lech, Iwona Rachowicz, Małgorzata Barnaś, Wioleta Ruszała, Mariusz Banaś, Andrzej Budziwojski oraz Krzysztof Lubas.

W szkoleniu wzięli również udział doradcy subregionalni z Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego oraz przedstawiciele samorządów biorących udział w projekcie.

Fot. Paweł Podgórski/Materiały organizatorów

Zatrudnienie finansuje UE

Doradcy do spraw powietrza i energii będą pracować w podkarpackich gminach przez sześć lat. Ich zatrudnienie finansuje Unia Europejska. W tym czasie będą koordynować wszystkie działania prowadzone przez urzędy gmin w zakresie poprawy jakości powietrza.

- Eksperci będą oferować kompleksowe wsparcie mieszkańcom danej gminy w zakresie wymiany źródła ciepła i termomodernizacji. Zostaną do tego bardzo dobrze przygotowani podczas różnych szkoleń, warsztatów, a nawet studiów podyplomowych. W ich zakresie będzie również edukowanie mieszkańców, zarówno dzieci jak i osób starszych o tym, jak groźne jest zanieczyszczone powietrze dla naszego zdrowia i co możemy zrobić, aby skutecznie poprawić jego jakość – mówi Anna Lorynowicz, kierownik projektu LIFE „Podkarpackie – żyj i oddychaj”.

Pomogą wymienić kopciuchy

A czym dokładnie będą się zajmować gminni doradcy? Przede wszystkim będą świadczyć kompleksową pomoc związaną z wymianą starych pieców, tzw. kopciuchów. Podpowiedzą, jak sprawnie przeprowadzić termomodernizację budynku, jak zamontować instalację OZE – na przykład panele fotowoltaiczne. Wskażą, jakie rozwiązania przyjąć, aby jak najwięcej zaoszczędzić na ogrzewaniu domu, a tym samym by zmniejszyć rachunki. Będą także doradzać, gdzie uzyskać dofinansowanie na wszystkie działania związane z termomodernizacją i wymianą źródła ogrzewania, z jakich programów i w jakim zakresie najlepiej skorzystać. Pomogą mieszkańcom wypełniać wnioski na dofinansowanie z różnych programów, np. takich jak: „Czyste Powietrze” czy „Mój Prąd”.

Szczególną opieką doradcy otoczą osoby dotknięte ubóstwem energetycznym. W tym zakresie będą współpracować z gminnymi ośrodkami pomocy społecznej. Do ich zadań należeć będzie również identyfikacja budynków publicznych, które wymagają termomodernizacji i wymiany źródeł ogrzewania oraz pomoc w pozyskaniu przez gminę pieniędzy na ten cel z programów krajowych i unijnych.

Udzielanie porad oraz informacji mieszkańcom podczas wydarzeń plenerowych, dystrybucja materiałów informacyjnych, organizacja spotkań z lokalnymi liderami np. strażą gminną/miejską, policją, kołami gospodyń – to kolejny obszar działań gminnych doradców. Będą oni również organizować zajęcia w szkołach z dziećmi i młodzieżą, dotyczące tego, jaki wpływ na zdrowie ma smog i jak można poprawić jakość powietrza.

Istotnym zadaniem gminnych doradców będą również kontrole. Doradcy będą monitorować czym są ogrzewane domy, jakie piece są w nich zainstalowane – czy spełniają one np. wymogi uchwały antysmogowej obowiązującej na terenie Podkarpacia. W tym celu doradcy zostaną wyposażeni w odpowiedni sprzęt pozwalający na wykonywane kontroli palenisk domowych: w laptop z oprogramowaniem, wilgotnościomierz oraz czujnik czadu.

W projekcie „Podkarpackie – żyj i oddychaj” bierze udział 66 partnerów – głównie są to podkarpackie gminy (61 gmin), a także kilka organizacji i instytucji. Projekt będzie realizowany do 2033 roku.

Wokul

Fot. Paweł Podgórski/Materiały organizatorów