Autobusy elektryczne mają wyjechać lada dzień. A jakie są dalsze plany?

KATEGORIA: KOMUNIKACJA / 6 lutego 2019

Elektryczny Solaris w czasie prezentacji w czasie obchodów 70-lecia komunikacji miejskiej w Rzeszowie we wrześniu ub. roku
Fot. Paweł Bialic

Autobusy elektryczne jeszcze nie wyjechały na ulice Rzeszowa, choć urzędnicy zapowiadali, że stanie się to 1 lub 4 lutego. Teraz urzędnicy zapowiadają specjalną konferencję prasową w ich sprawie, która ma się odbyć jeszcze w tym tygodniu.

Według zapowiedzi płynących z ratusza elektryczne Solarisy także powinny wyjechać na linie 0A i 0B w tym tygodniu, ale biorąc pod uwagę ile już było zapowiedzi w tej sprawie poczekajmy aż to się stanie. Wiadomo jedynie, że zostały już przetestowane i ostatnio trwała jeszcze ich rejestracja.

Aktualizacja

Urząd Miasta już oficjalnie zapowiedział, że pierwsze autobusy elektryczne wyruszą na ulice Rzeszowa w czwartek, 7 lutego. O 10.00 pod ratuszem zostanie zorganizowana specjalna konferencja dla dziennikarzy i przejazd autobusem do zajezdni MPK przy ul. Lubelskiej, a następnie do stacji ładowania przy ul. Grottgera.

Miasto ogłosiło już zamiar zawarcia umowy ze spółką PKP Energetyka na dystrybucję energii na potrzeby Zarządu Transportu Miejskiego w Rzeszowie do obiektów ZTM przy pl. Dworcowym. Chodzi o dwie stacje szybkiego ładowania autobusów elektrycznych. Brak podłączenia ich do sieci energetycznej był powodem opóźnienia odbioru pojazdów w ostatnich tygodniach. Za przyłączenie zasilania odpowiada właśnie PKP Energetyka, która to spółka w ramach kontraktu miasta z firmą Solaris była podwykonawcą.

Teraz miasto chce udzielić dostawcy energii zamówienia z wolnej ręki. „Z przyczyn technicznych o obiektywnym charakterze usługa dystrybucji energii elektrycznej może być świadczona tylko przez jednego wykonawcę” – napisali w uzasadnieniu trybu wyboru dostawcy miejscy urzędnicy. Szacowane zużycie energii w trakcie trwania umowy to 4000 MW, ale w związku z charakterem zamówienia miasto informuje, iż nie można określić dokładnego zużycia energii elektrycznej objętej przedmiotem zamówienia.

Zakup 10 autobusów elektrycznych wraz z całą infrastrukturą miał kosztować 30,2 mln zł. Pozostaje jeszcze kwestia milionowej kary za opóźnienia, z którą nie zgadza się Solaris.

Czy władze Rzeszowa poprzestaną na tej dziesiątce pojazdów? W pobliskiej Stalowej Woli gdzie w ubiegłym roku również zakupiono 10 elektrycznych Solarisów, choć mniejszych od tych rzeszowskich, planuje się na razie nabycie jeszcze 4 pojazdów na prąd. Oczywiście ze względu na wielkość miasta elektrobusy w Stalowej Woli już dziś stanowią ponad jedną czwartą z liczącego 37 sztuk taboru autobusowego. W Rzeszowie 10 wozów to około jedna dwudziesta taboru, który liczy obecnie ponad 200 autobusów. A jakie plany ma Rzeszów?

Sprawa wiąże się nierozłącznie z kwestią wdrażania ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych. W wyniku realizacji ostatniego kontraktu miasto osiągnęło warunek 5-procentowego udziału autobusów zeroemisyjnych we flocie pojazdów eksploatowanych w komunikacji miejskiej. Jak przyznają urzędnicy dalsza wymiana taboru nie do końca została zdefiniowana. Będzie ona zależeć od możliwości pozyskania funduszy i postępu technologicznego w dziedzinie elektromobilności. Miasto oczekuje rozwiązań technicznych, w których baterie pozwolą wykonać pełny dzienny cykl pracy z pełnym obciążeniem, czyli 250 km. To jednak kwestia przyszłości.

Na razie problemem są też ceny autobusów elektrycznych. Ponadto samorządy muszą budować niezbędną infrastrukturę, co jeszcze bardziej podraża ich zakup. Według wykonanej na zlecenie miasta analizy cena zakupu autobusu zeroemisyjnego winna być niższa o ok. 40-50 proc. Do tego dochodzi groźba rosnących cen prądu.

Ogólny plan jest taki, że w Rzeszowie pojawią się następne linie obsługiwane przez autobusy elektryczne. Planowo będą one przebiegały przez ul. Łukasiewicza, Obrońców Poczty Gdańskiej, Błogosławionej Karoliny, Ofiar Katynia oraz Dworzec Lokalny. Dla tych linii mają powstać kolejne stacje szybkiego ładowania. Konieczne będzie też zbudowanie kolejnych stacji wolnego ładowania (każdy autobus ma własne stanowisko), które mają powstać w pobliżu obecnych ulokowanych w zajezdni MPK przy ul. Lubelskiej. Ambitny plan zakłada wybudowanie w pobliżu farmy fotowoltaicznej, która będzie dostarczać energię elektryczną na potrzeby ładowarek. Miasto planuje też wprowadzenie strefy czystego transportu – domyślnie w centrum Rzeszowa.

Informacje w sprawie dalszych planów zakupów autobusów elektrycznych, co jakiś czas płynące z ratusza lub podległych mu jednostek wydają się niekiedy sprzeczne. Można spotkać wypowiedzi prezydenta Tadeusza Ferenca lub jego zastępcy Marka Ustrobińskiego o zamiarze zakupu aż 100 elektrobusów, ale także takie o zamiarze nabycia 100 autobusów na gaz.

Wiadomo, że w ramach realizowanych przez miasto projektów, z których do tej pory zakupiono już 50 pojazdów, w tym 10 elektrycznych, w najbliższych latach planuje się jeszcze zakup 80 autobusów. Według planu zamówień Zarządu Transportu Miejskiego na ten rok, w I kwartale 2019 r. planowane jest ogłoszenie przetargu na dostawę 40 sztuk autobusów na gaz ziemny (CNG) z opcją rozszerzenia o kolejne 20 sztuk. Pierwotnie te 20 pojazdów miały mieć tradycyjne silniki na olej napędowy. Natomiast niedawno pojawiały się z kolei informacje, że będą one jednak elektryczne. Pozostaje jeszcze 20 ostatnich autobusów, które pierwotnie miały być hybrydowe (napęd spalinowo-elektryczny). Później jednak także dopuszczano myśl o ich zamianie na wozy elektryczne. Jak stanie się ostatecznie jeszcze nie wiadomo.

Niezależnie od tych projektów realizowanych ze wsparciem środków unijnych, miasto oczekuje także na dostawę autobusów w ramach umowy podpisanej z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju. Rzeszów podpisał umowę na dostawę 3 autobusów o długości 10, 12 i 18 m. To jednak pieśń przyszłości, bo na razie rządowy program jest na etapie złożenia ofert przez trzy konsorcja. Do fazy Badania + Rozwój zostały dopuszczone wszystkie 3 podmioty: konsorcjum pod przewodnictwem sanockiego Autosana, konsorcjum, którego liderem jest Politechnika Śląska oraz konsorcjum skupione wokół spółki Ursus Bus. Po podpisaniu umów czeka nas opracowanie przez oferentów nowych konstrukcji polskich autobusów elektrycznych. Zwycięska konstrukcja będzie mogła liczyć na zamówienia ze strony samorządów, które przystąpiły do projektu, w tym właśnie Rzeszowa.

Krzysztof Kuchta