W Rzeszowie uroczyście odsłonięto „Drabinę do Nieba”. Zobacz FOTO i FILM

KATEGORIA: KULTURA / 25 października 2023

Monumentalna rzeźba wybitnego rzeszowskiego artysty - Józefa Szajny „Drabina do Nieba” stanęła na pasie zieleni przy ul. Krakowskiej w Rzeszowie, jeszcze we wtorek 25 lipca br., jednak jej oficjalne odsłonięcie nastąpiło w środę 25 października, podczas pierwszego dnia Festiwalu Źródła Pamięci. Szajna – Grotowski – Kantor 2023, który potrwa do soboty 28 października.

To tu Drabinę do Nieba widział Józef Szajna

Rzeszowska „Drabina do Nieba” wzorowana jest na projekcie autorstwa profesora Józefa Szajny, zmarłego w 2008 roku wybitnego artysty pochodzącego z naszego miasta.

- To miejsce wskazał sam profesor, tłumacząc, że idealnie widać stąd panoramę miasta i niebo. Drabina została wykonana ze stali, ma 20 metrów wysokości. Jest zamontowana na fundamencie, pod którym wcześniej wykonano betonowe pale sięgające głębokości 14 metrów pod powierzchnię gruntu – mówiła nam w lipcu Aleksandra Wąsowicz-Duch, dyrektor Zarządu Zieleni Miejskiej w Rzeszowie.

Drabina stanęła przy ulicy Krakowskiej (w rejonie kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Św.) na mocy porozumienia, które podpisano w lutym tego roku w ratuszu. Dokument zakłada współpracę miasta (w zakresie tej inwestycji) z lokalnymi przedsiębiorcami, którzy w całości sfinansowali wykonanie i montaż rzeźby. Wśród nich są: Elektromontaż Rzeszów S.A, Inżynieria Rzeszów S.A., Zakład Metalurgiczny „WSK Rzeszów” Sp. z o.o., Park Hotel Dawid Pacyna, BESTA Przedsiębiorstwo Budowlane Sp. z o.o., RESHAL HALINA BAJOR, Miejskie Przedsiębiorstwem Dróg i Mostów Sp. z o.o, ALUTEAM-ALUMECO oraz Grupa Kapitałowa Specjał.

Na stalowej konstrukcji drabiny znajduje się pięć butów wykonanych z aluminium jeszcze w ub. roku przez uczennice Zespołu Szkół Plastycznych im. Piotra Michałowskiego w Rzeszowie. Dwa kolejne, największe, o długości 150 cm i ważące po 150 kg zostaną posadowione na betonowym cokole pomnika. Każdy z nich jest podpisany przez artystkę, która go wykonała. Są to: Celina Winczowska, Agnieszka Ożóg, Daria Siwiec, Martyna Chorzępa, Kinga Fiołek i Wiktoria Curkowicz, które pracowały pod opieką profesorek z pracowni ceramiki: Moniki Tohl i Ewy Bieleckiej.

Nadeszła wiekopomna chwila

Wydawało się, że to wyjątkowe wydarzenie upłynie w strugach deszczu, a im bliżej było jego rozpoczęcia pogoda się tylko pogarszała. Jednak nagle - w momencie gdy cały kondukt rzeszowian, zaproszonych gości i przede wszystkim aktorów, którzy mieli w artystycznej formie przeprowadzić wszystkich pod rzeźbę „Drabiny do Nieba” - deszcz ustał, jakby za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. I myślę, że było w tym coś magicznego, zapewne to profesor Szajna dał znak do rozpoczęcia spektaklu, deszcz zatem nie miał wyjścia, musiał ustąpić miejsca sztuce. I tak się stało, bo podczas całego happeningu i późniejszego odsłonięcia monumentu nie spadła z nieba ani kropla deszczu.

- Czuję to przejęcie chwili i ciarki na plecach, bo mam ogromną świadomość, że dzięki cudownej postawie wielu rzeszowian wypełniamy właśnie swojego rodzaju testament jednego z najwybitniejszych rzeszowskich artystów rangi światowej, profesora Józefa Szajny - powiedział Konrad Fijołek, prezydent Rzeszowa, podczas uroczystości odsłonięcia tej wielkich rozmiarów rzeźby. Prezydent podziękował rzeszowskim artystom za wyjątkowe wrażenia artystyczne, które mieszkańcy Rzeszowa i zaproszeni goście mogli podziwiać na dłuższą chwilę przed odsłonięciem rzeźby, jako happening artystyczny pod nazwą: Wokół rzeźby Józefa Szajny „Drabina do Nieba”.

Reżyserem tego pokazu był Bartłomiej Ostapczuk, dyrektor Warszawskiego Centrum Pantomimy, pedagog i aktor, który do tego wyjątkowego przedstawienia zaprosił aktorów Warszawskiego Centrum Pantomimy, Teatru Maska i Teatru Przedmieście.

Prezydent Rzeszowa przy okazji uroczystości odniósł się także do trwających obecnie starań Rzeszowa o to, by w roku 2029 nasze miasto mogło być Europejską Stolicą Kultury, podkreślając że m.in. takie właśnie wydarzenia, wyjątkowe miejsca i ludzie kultury związani z Rzeszowem stanowią niepowtarzaną nigdzie indziej wartość dla miasta, które mogą przyczynić się do sukcesu w tych staraniach o wygraną.

Podczas uroczystości głos zabrali również obecni na niej przedstawiciele wyżej wspomnianych firm, rzeszowianie, którzy są fundatorami i dzięki którym ta monumentalna „Drabina do Nieba” zmaterializować się w Rzeszowie.

Swoją opinią na temat tego wyjątkowego działa podzielili się także najbliżsi członkowie rodziny Józefa Szajny – jego syn oraz bratanek.

- Patrzymy wysoko – jak chciał Szajna. Drabina do Nieba symbolizuje ludzkie dążenie do absolutu. Jedni wchodzą - inni musieli zejść. Szczyt jest niedostępny dla militarystów, to ich buciory stoją na dole. Bardzo dziękuję tym, który tak wspaniale wykonali tą rzeźbiarską instalację. Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do jej powstania – fundatorom oraz urzędnikom. Wyrażam także szczególne podziękowania Adamowi Szajnie, bez którego starań ten pomnik nigdy by nie powstał – podkreślił Łukasz Szajna, syn Józefa Szajny, który nie mógł osobiście uczestniczyć w uroczystym odsłonięciu rzeźby, ale przekazał swoje podziękowania listownie.

- Jestem ogromnie wzruszony tym momentem. Osobiście uważam, że czuję się spełniony wobec Stryja i cieszę się, że ta rzeźba powstała w Rzeszowie – dodał bratanek Józefa Szajny, Adam Szajna.

Na koniec i tuż przed uroczystym odsłonięciem Drabiny do Nieba głos zabrała Aneta Adamska-Szukała, dyrektor artystyczna Festiwalu Źródła Pamięci. Szajna – Grotowski – Kantor 2023.

- Tych artystów światowych (oprócz Józefa Szajny) jest wielu z Rzeszowa, a ten Festiwal który właśnie się rozpoczyna ma także o nich przypominać. Przypominać o Jerzym Grotowskim, który także urodził się w Rzeszowie i Tadeuszu Kantorze, który przyszedł na świat całkiem niedaleko naszego miasta. To ewenement na skalę światową, żeby w promieniu 40 kilometrów od siebie, na świat przyszło trzech wielkich twórców teatru, którzy zmienili jego oblicze. Dlatego tylko tu, tylko w Rzeszowie ten Festiwal mógł powstać - podkreśliła dyrektor artystyczna Źródeł Pamięci, dodając że bardzo cieszy się z faktu odsłonięcia „Drabiny do Nieba” w Rzeszowie, ale też przypomniała, że te dzień jest również pierwszym dniem rozpoczętego właśnie w Rzeszowie Festiwalu dedykowanego twórczości tych trzech wielkich reformatorów teatru.

Wtórując dyrektor artystycznej Źródeł Pamięci i my serdecznie zapraszamy Was do zapoznania się ze szczegółowym programem Festiwalu, o którym szerzej pisaliśmy TUTAJ oraz wybraniu z niego czegoś dla siebie. Jest to bowiem idealny czas do tego, by przypomnieć sobie lub poznać niezwykłą schedę artystyczną po tych trzech wielkich „tenorach” teatru, drzemiącą we współczesnych inscenizacjach teatralnych.

Poniżej prezentujemy Wam FOTO i WIDEO relację z uroczystego odsłonięcia rzeszowskiego monumentu „Drabina do Nieba” Józefa Szajny.

Tekst: Barbara Kędzierska

FOTO/WIDEO: Maciej Terpiński