Andy Warhol pożegnał się z Rzeszowem. Zobacz jak wyglądał finisaż. [FOTO]

KATEGORIA: KULTURA / 17 czerwca 2024

Występ zespołu Tołhaje w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie.
Fot. Maciej Terpiński

Do niedzieli 16 czerwca w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie można było oglądać wystawę „Andy Warhol – przed i po”. Podczas zwiedzania wystawy można było poznać rodzime korzenie twórczości „króla pop-artu”. Nietuzinkowa oferta przyciągnęła tysiące osób chcących zobaczyć prace jednego z najbardziej wpływowych artystów XX wieku. Na zakończenie tego wyjątkowego wydarzenia organizatorzy przygotowali ciekawe prelekcje oraz koncert znanego zespołu Tołhaje. Wszystko to już w piątek 14 czerwca.

Uroczysty finisaż wystawy, która była dostępna dla zwiedzających w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie od 11 kwietnia, odbył się w piątek 14 czerwca o godz. 18.00. W programie znalazł się między innymi wykład Michała Ruta (kustosza wystawy), pod nazwą: Kupować to bardziej amerykańskie niż myśleć – dizajn stylu pop-art dzisiaj oraz Kiss me with your eyes - Andy Warhol dwa spojrzenia - oprowadzanie po ekspozycji (Dorota Rucka-Marmaj & Michał Rut).

W związku z uroczystym zakończeniem prezentacji prac Andy’ego Warhola w Rzeszowie, Podkarpacie odwiedziła delegacja z regionu partnerskiego, czyli Samorządowego Kraju Preszowskiego na Słowacji - predseda Kraju Preszowskiego Milan Majersky wraz ze swoimi współpracownikami. Obecna była także Zlata Siposova – konsul generalna Republiki Słowacji w Krakowie oraz Martin Cubjak, dyrektorMuzeum Sztuki Nowoczesnej Andy’ego Warhola w Medzilaborcach.

- Serdecznie podziękowania dla Was, za tak owocną współpracę i za to, że pomagacie nam promować nasz region prezentując na Podkarpaciu, to czym się szczycimy - podkreślił podczas finisażu wystawy w Rzeszowie Milan Majersky, predseda Kraju Preszowskiego.

Gospodarz naszego regionu, marszałek Władysław Ortyl, podkreślił wyjątkowość i wagę tej wystawy w Muzeum Okręgowym oraz wydarzenia, które towarzyszyło jej zakończeniu.

- Cieszę się, że mogliśmy sprawić, iż Andy Warhol przyciągnął do naszego muzeum tłumy zwiedzających mieszkańców miasta i regionu, a było ich aż 7 tysięcy!.

- Kultura bez wątpienia stanowi znakomitą przestrzeń do zacieśniania relacji partnerskich, czego dobrym przykładem są nasze relacje z Krajem Preszowskim. Dzięki tej współpracy udało się nam sprowadzić działa Warhola do Muzeum Okręgowego w Rzeszowie - podkreślał marszałek woj. podkarpackiego.

Słowa wdzięczności władzom regionu oraz mieszkańcom za tak ciepłe przyjęcie wystawy w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie wyraziła także Zlata Siposova, konsul generalna Republiki Słowacji w Krakowie.

- Dziękuję wszystkim, którzy pomogli nam zorganizować u Państwa tę wystawę. Dziękujemy za wspólne działania, które pokazują, że nasze serca biją w podobnym rytmie.

Jedną z głównych postaci zaprezentowanych na wystawie była Mama Andy’ego Warhola – Julia (1892-1972), która miała wpływ na działania twórcze syna. Młody Andy z upodobaniem w swych reklamach, materiałach promocyjnych powielał jej kaligrafię, opierał się na jej sugestiach w kwestiach artystycznych. Dzięki zespołowi Tołhaje pieśni i głos mamy Warhola można było usłyszeć podczas piątkowego koncertu w muzealnym wirydarzu.

Zespół TOŁHAJE powstał wiosną 2000 r. z inicjatywy dwóch muzyków Damiana Kurasza i Janusza Demkowicza. Po krótkim czasie dołączyli do nich inni muzycy, pochodzący z terenów Podkarpacia: Marysia Jurczyszyn, Tomasz Duda, Jakub Mietła, Robert Krok, Łukasz Moskal i Piotr Rychlec. W swojej twórczości, zespół czerpie inspiracje m.in. z tradycji Bojków i Łemków – grup etnicznych zamieszkujących Bieszczady przed 1947 r., z kultury muzycznej terenów Polski południowo-wschodniej (Lubelszczyzna) oraz grup etnicznych dzisiejszej Ukrainy. Elementy te dopełnione są reminiscencjami jazzu, muzyki orientalnej i elektroakustycznej. To oryginalne połączenie czyni zespół łatwo rozpoznawalnym i charakterystycznym na zróżnicowanej scenie muzyki folkowej. Sama nazwa Tołhaje oznacza z węgierskiego zbójników grasujących w Beskidach. Zespół, tak jak niegdysiejsi tołhaje beskidnicy, grasują po folkowej scenie muzycznej, mieszając style i gatunki, tworząc niepowtarzalne aranżacje ludowych pieśni.

W 2018 roku zespół wydał płytę „Mama Warhola”, która powstała na podstawie rusińskich pieśni ludowych zaśpiewanych przez mamę Andy’ego Warhola – Julię. Przywołała ona z pamięci muzykę swej młodości i nagrała winylową płytę z tradycyjnymi utworami, którą wysłała do swojej siostry mieszkającej we wsi Mikova (Słowacja). Te pieśni stały się osnową płyty Tołhajów łączącego karpackie melodie z nowoczesnym brzmieniem muzyki charakterystycznej dla środowiska słynnej Silver Factory Andy’ego Warhola. Na płycie słychać elektroniczne i gitarowe dopełnienia nawiązujące do nowojorskiego undergroundu np. cover All Tomorrow's Parties, The Velvet Underground & Nico. Szereg pieśni inicjuje głos Julii Warhola, co jest kontynuowane przez wokal Marysi Jurczyszyn i dalej przez rozbudowaną aranżację znakomitych instrumentalistów.

Projekt muzyczny zespołu Tołhaje „Mama Warhola” został zrealizowany we współpracy z Muzeum Sztuki Nowoczesnej Andy'ego Warhola i Stowarzyszeniem im. Andy’ego Warhola w Medzilaborcach na Słowacji.

Andy Warhol wyrusza w dalszą drogę

Wystawa Andy’ego Warhola żegna się z Podkarpaciem i już 17 kwietnia, w poniedziałek wyrusza w dalszą drogę. Teraz na żywo dzieła króla pop-artu będą mieli okazję podziwiać mieszkańcy Krakowa.

Wystawa poświęcona życiu i twórczości Andy’ego Warhola wędruje po Europie z uwagi na kompleksową modernizację muzeum w Medzilaborcach, gdzie na co dzień jest prezentowana. W tamtejszym muzeum trwa obecnie jego rozbudowa, przekształcane są przestrzenie wokół placówki. Inwestycja ma na celu stworzenie nowoczesnego sposobu prezentacji schedy po słynnym artyście. Przed prezentacją w rzeszowskim muzeum wędrująca wystawa dzieł Warhola była prezentowana w Dubrowniku, zaś po ekspozycji do Karkowa, Wrocławia a następnie do Nicei we Francji.

Pozostańmy jeszcze przez chwilę w klimacie znakomitych dzieł sztuki i wydarzenia jakim był piątkowy finisaż wystawy „Andy Warhol – przed i po”, dzięki fotorelacja autorstwa Macieja Terpińskiego.

***

Andy Warhol uznawany jest za rewolucjonistę sztuki, twórcę pop-artu i ikonę popkultury. To artysta, który przeszedł drogę od dobrze prosperującego grafika reklamowego do artysty-gwiazdy o popularności porównywalnej z gwiazdami filmowymi czy idolami muzyki pop. To twórca, którego sposób bycia, strój, kolor włosów, każdy gest był równie ważny, jak realizowana przez niego praca graficzna. Artysta urodził się w 1928 roku w Pittsburgu w Pensylwanii, jako Andrej Varchola. Jego rodzice, Andrij (Andrew) Varchola i Ulija (Julia) Zavacka, byli imigrantami. Pochodzili z mniejszości grekokatolików łemkowskich (rusińskich) z wioski Miková, usytuowanej na północy Słowacji. Dziś w niedalekich Medzilaborcach istnieje Muzeum Sztuki Nowoczesnej gromadzące dzieła i pamiątki związane z artystą. Rzeszowska wystawa w całości oparta jest na zbiorach tego muzeum.

Oprac. Viperis