„Żołnierski los”. 8 maja prezentacja wystawy w Ogrodach Bernardyńskich

KATEGORIA: HISTORIA / 5 maja 2025

Fot. IPN Oddział w Rzeszowie

Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie zaprasza 8 maja (czwartek) o godz. 10:00 do Ogrodów Bernardyńskich w Rzeszowie na otwarcie wystawy przygotowanej przez tę instytucję pt. „Żołnierski los. Żołnierze Polskich Sił Zbrojnych z województwa podkarpackiego na frontach II wojny światowej”.

- Wystawa ta ma przypomnieć o polskim wkładzie w zakończenie II wojny światowej poprzez ukazanie wybranych sylwetek żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych związanych przez urodzenie, zamieszkanie lub służbę z obszarem, który obecnie stanowi województwo podkarpackie - informuje Katarzyna Gajda-Bator z Oddziału IPN w Rzeszowie.

80. rocznica zakończenia II wojny światowej jest okazją do przypomnienia przez Instytut Pamięci Narodowej wojskowych, którzy uczestniczyli w tym największym konflikcie zbrojnym w dziejach świata.

Żołnierz polski, pomimo klęski we wrześniu 1939 r. i okupacji terytorium kraju przez III Rzeszę Niemiecką i Związek Sowiecki nie złożył broni. Rząd RP działający we Francji, a następnie w Wielkiej Brytanii sformował Polskie Siły Zbrojne poza granicami okupowanego kraju oraz powołał podziemną Armię Krajową w konspiracji. Podczas II wojny światowej polscy żołnierze walczyli na frontach w Afryce i w Europie (we Francji, w Belgii, Holandii, Niemczech, we Włoszech i w Norwegii).

Przed przystąpieniem do walki niektóre jednostki musiały pokonać tysiące kilometrów z głębi Związku Sowieckiego, przez Iran, Irak, Egipt do Europy. W maju 1945 r. Polskie Siły Zbrojne liczyły około 170. tys. żołnierzy w wojskach lądowych, około 19,4 tys. w Polskich Siłach Powietrznych i 3840 w Marynarce Wojennej. Polacy wnieśli ogromny wkład w zwycięstwo nad Niemcami, przyczyniając się do zakończenia II wojny światowej.

Ceną za to były m.in. straty osobowe, które w Polskich Siłach Zbrojnych wyniosły prawie 43,5 tys. osób, w tym 7608 poległych i zmarłych od ran. Co najmniej kilka tysięcy żołnierzy PSZ było związanych (przez urodzenie, zamieszkanie lub pracę) z terenem, który obecnie stanowi województwo podkarpackie.

To ich sylwetki przedstawia wystawa przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie. Otwiera ją sylwetka Wodza Naczelnego gen. Władysława Sikorskiego, a w ślad zanim gen. Kazimierz Dworak – zastępca gen. Stanisława Maczka, dowódcy 1 Dywizji Pancernej, czy pułkownik Bronisława Wysłuchowa – inspektorka główna Pomocniczej Służby Kobiet w PSZ. Oprócz oficerów, przypomniano także sylwetki podoficerów i żołnierzy jak starszy marynarz Jan Szal, który zginął na podwodnym ORP „Orzeł” czy starszy ułan Michał Wąsik – Karpatczyk i weteran z Tobruku. Łącznie 20 ludzi z wszystkich rodzajów sił zbrojnych.

Autorami wystawy są pracownicy IPN Oddział w Rzeszowie: Katarzyna Kyc i dr Jacek Magdoń. Koncepcję graficzną opracował Karol Czechowicz.

Red.