Łańcucki zamek dostępny coraz bardziej dzięki RARR. Łaźnie zwiedzisz przez VR🎥📸
KATEGORIA: MIEJSCA / 19 sierpnia 2025
Fot. Paweł Bialic
Łaźnie rzymskie na Zamku w Łańcucie można zwiedzać również dzięki goglom VR. To ukłon w kierunku osób z niepełnosprawnościami, które do tej pory nie mogły obejrzeć tego obiektu z uwagi na stromą klatkę schodową, która prowadzi do łaźni. Wszystko to dzięki projektowi realizowanemu przez Rzeszowską Agencję Rozwoju Regionalnego.
Łaźnie nie dla wszystkich
Łaźnie rzymskie to jedna z nowszych atrakcji, którą Muzeum Zamku w Łańcucie udostępniło zwiedzającym w 2020 roku. Przy ich odtwarzaniu wzorowano się na tym jak wyglądały łaźnie stworzone ponad 100 lat temu przez ostatniego ordynata łańcuckiego Alfreda Potockiego.
Z racji tego, że pomieszczenia łaźni znajdują się w zamkowych piwnicy, do których prowadzi stroma i drewniana klatka schodowa, nie wszyscy mogą zwiedzić tę atrakcję. Mowa oczywiście o osobach z niepełnosprawnościami czy trudnościami w poruszaniu się. Władze muzeum pracują nad rozwiązaniem tego problemu, w planach jest odtworzenie windy w miejscu szybu windowego, który istniał w tej przestrzeni już w XIX wieku i miał służyć za transport gości zamku do pomieszczeń łaźni.
Budowa windy to jednak melodia przyszłości. Inwestycja będzie wymagała sporych nakładów finansowych i zostanie rozłożona w czasie. Dlatego władze Muzeum Zamku w Łańcucie we współpracy z Rzeszowską Agencją Rozwoju Regionalnego zaproponowały alternatywne rozwiązanie, dzięki któremu osoby z trudnościami w poruszaniu się, będą mogły zobaczyć co znajduje się w odrestaurowanych łaźniach rzymskich.
Wszystko to za sprawą międzynarodowego projektu „Dostępne miejsca dla wszystkich. Poprawa dostępności w turystyce dla osób z niepełnosprawnościami w Europie Środkowej” realizowanego przez Rzeszowską Agencję Rozwoju Regionalnego. Ideą tego projektu są działania w kierunku poprawy dostępności w turystyce dla osób z niepełnosprawnościami. Chodzi o pokazywanie dobrych praktyk w kwestii ułatwienia dostępu do zwiedzania obiektów turystycznych.
Częścią projektu są m.in. programy pilotażowe, w ramach, których opracowano narzędzia ułatwiające samodzielne zwiedzanie osobom z niepełnosprawnościami. Chodzi o zakup sprzętu, który zwiększy dostępność obiektów turystycznych biorących udział w projekcie.
Pomogą gogle VR
Muzeum Zamek w Łańcucie w ramach programu pilotażowego otrzymało do dyspozycji specjalne gogle VR. Sprzęt umożliwia obejrzenie całej ekspozycji jaka znajduje się w Łaźniach Rzymskich. Przekazanie nowoczesnego sprzętu odbyło się w poniedziałek 18 sierpnia.
- W ramach projektu rozmawialiśmy o potrzebach danych ośrodków turystycznych. Jeżeli chodzi o Łańcut to dostępność jest bardzo duża, ale jest jedno miejsce, z którym jest problem. Są to właśnie łaźnie. Więc uzgodniliśmy, że kupimy okulary VR i nagramy film w technologii 360°, który pokazuje dokładnie to co znajduje się we wnętrzach łaźni - mówił Bartosz Świder koordynator projektu „Dostępne miejsca dla wszystkich. Poprawa dostępności w turystyce dla osób z niepełnosprawnościami w Europie Środkowej” z ramienia RARR.
Edyta Kucaba-Łyszczek, kustoszka, kierowniczka Działu Edukacji Muzealnej i jednocześnie pełnomocniczka ds. dostępności w łańcuckim zamku podkreśla, że tego typu projekt to łączenie nowoczesnej technologii i ochrony dziedzictwa kulturalnego oraz alternatywnego podejścia do spraw dostępności.
- Pamiętajmy, że nawet jeżeli powstanie winda, która umożliwi dojazd do łaźni, to nie będą mogli z niej skorzystać wszyscy. Mowa o osobach, które poruszają się na wózkach elektrycznych, czy tych którzy odczuwają lęk przed korzystaniem z windy. Dlatego trzeba myśleć o takich rozwiązaniach jak gogle VR i film 360°. Cieszę się, że bierzemy udział w tym programie. Dzięki temu każdy będzie mógł rozglądnąć się po naszych łaźniach bez konieczności pokonywania stromych schodów - mówiła pełnomocniczka ds. dostępności w zamku.
Dostępność to nie tylko infrastruktura
Jak wskazywała Edyta Kucaba-Łyszczek dostępność to nie tylko infrastruktura w postaci podjazdów dla wózków czy nowoczesny sprzęt taki jak wspomniane gogle VR.
- Dostępność to jest odpowiedzialność społeczna, to wzajemny szacunek. Kultura jest dobry wspólnym i zadaniem pracowników naszego muzeum jest sprawić, by każdy mógł z niej skorzystać. Możemy mieć najnowsze technologie, ale jeśli osoby z niepełnosprawnością zostaną potraktowane w sposób obojętny, jeżeli nie zauważymy ich potrzeb, to żadne rozwiązania, które tutaj wdrożymy tego nie naprawią - mówiła Edyta Kucaba-Łyszczek.
Dyrektor Muzeum Zamku w Łańcucie Piotr Szopa podkreślał, że obiekty historyczne mają specyficzne warunki, jeżeli chodzi o poprawę dostępności. Chodzi o różne uwarunkowania, te konserwatorskie, konstrukcyjne czy technologiczne.
- Musimy się z tym zmagać na co dzień, to duże wyzwanie, a naszymi odbiorcami są również osoby z niepełnosprawnościami - mówił Piotr Szopa dyrektor Muzeum Zamku w Łańcucie, który podkreślał, że projekt realizowany we współpracy z RARR pomaga niwelować bariery w dostępnie do oferty zamku.
- Cieszymy się, że ten projekt służy lepszemu odbiorowi naszej placówki - dodawał Piotr Szopa.
- Zamek w Łańcucie to perła Podkarpacia, ale i całej Polski. Dostępność to rzecz, której na co dzień się nie dostrzega. Ważne jest to, że są takie projekty, które pomagają dostrzec tę kwestię, a przede wszystkim pomagają tym, którzy mają takie potrzeby - wskazywał Mariusz Bednarz, prezes Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego.
W ramach projektu „Dostępne miejsca dla wszystkich. Poprawa dostępności w turystyce dla osób z niepełnosprawnościami w Europie Środkowej” program pilotażowy dotyczący poprawy dostępności odbywa się dwóch innych podkarpackich instytucjach kultury. Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej otrzymało zestawy tour guide, które mają być pomocne dla turystów, którzy mają problemy ze słuchem. Z kolei Ośrodek Garncarski w Medyni Głogowskiej w ramach projektu nakręcił trzy filmy w technologii 360° które ukazują trudno dostępne lokalizacje oraz proces wypału naczyń.
Karol Woliński
Piotr Szopa, dyrektor Muzeum-Zamku w Łańcucie. Fot. Paweł Bialic
Piotr Szopa, dyrektor Muzeum-Zamku w Łańcucie; Mariusz Bednarz, prezes Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego i Edyta Kucaba-Łyszczek, kustoszka, kierowniczka Działu Edukacji Muzealnej. Fot. Paweł Bialic