„Rejsze - Mała Ojczyzna”. W środę wernisaż wystawy w Muzeum Okręgowym

KATEGORIA: KULTURA / 26 września 2023

Synagoga Nowomiejska w Rzeszowie. Pocztówka z 1912 roku.
Fot. Zbiory Muzeum Okręgowego w Rzeszowie/Materiały prasowe

Wystawa czasowa: „Rejsze - Mała Ojczyzna. W kręgu wiary i tradycji żydowskiej” to najnowsza propozycja Muzeum Okręgowego w Rzeszowie. Wernisaż wystawy już w środę, 27 września o godz. 13.00.

Jak przypomina Łukasz Ożóg z Muzeum Okręgowego, na przestrzeni wieków mieszkańcami Rzeszowa, oprócz Polaków, byli także przedstawiciele innych narodów. Swoje miejsce na ziemi znaleźli tutaj m.in. Rusini, Austriacy, Węgrzy oraz Żydzi. Ci ostatni pojawili się w Rzeszowie już prawdopodobnie w I poł. XVI w. Nieliczna początkowo grupa osadników przez kolejne stulecia bardzo się rozrosła. Tuż przed II wojną światową w Rzeszowie mieszkało prawie 14,5 tys. Izraelitów, co stanowiło ok. 30% ogółu mieszkańców.

Żydzi prowadzili tutaj swoje interesy, przez co odegrali bardzo istotną rolę w rozwoju gospodarczym i przestrzennym miasta. Wpłynęli także na jego wygląd i niepowtarzalny klimat, który w swoich książkach przybliżał m.in. Franciszek Kotula.

Ślub żydowski. Pocztówka z okresu międzywojennego.
Fot. Zbiory Muzeum Okręgowego w Rzeszowie/Materiały prasowe

Wielu mieszkających w Rzeszowie Żydów zasymilowało się z Polakami, większość jednak mimo tego, że utożsamiali się z Polską i tym samym z miastem nad Wisłokiem, zachowała swoją odrębność, czego dowodem był charakterystyczny strój, język, którym się między sobą posługiwali i przede wszystkim religia. Rejsze (lub Rajsze), jak w języku jidysz nazywali Rzeszów, stał się dla nich domem, Małą Ojczyzną.

- Wystawa organizowana przez Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, nosząca tytuł „Rejsze - Mała Ojczyzna. W kręgu wiary i tradycji żydowskiej”, ma na celu z jednej strony przybliżenie historii Żydów rzeszowskich, z drugiej natomiast pokazanie ich niezwykle ciekawej obrzędowości związanej z życiem codziennym i licznymi w judaizmie świętami - zaznacza Łukasz Ożóg.

Zaprezentowane na wystawie judaika ze względu na swoją różnorodność podzielono na kilka grup tematycznych.

Wśród najliczniej reprezentowanych jest grupa przedmiotów, które pierwotnie były na wyposażeniu żydowskich domów. Kolejną stanowią przedmioty tzw. synagogalne, które do II wojny światowej zdobiły synagogi i liczne domy modlitwy. Trzecią natomiast grupą są elementy tradycyjnego stroju żydowskiego.

Wystawa „Rejsze - Mała Ojczyzna. W kręgu wiary i tradycji żydowskiej” dostępna będzie dla zwiedzających od 27 września 2023 r. do 29 lutego 2024 r.

Red.

Portret rodziny żydowskiej. Początek XX w. Zdjęcie z atelier zakładu fotograficznego Edwarda Janusza.
Fot. Zbiory Muzeum Okręgowego w Rzeszowie/Materiały prasowe

Fot. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie/Materiały prasowe