Forum Europa - Ukraina i Targi Wschodnie odbyły się w Jasionce. FOTO/FILM

KATEGORIA: POLITYKA / 5 lutego 2020

Fot. Paweł Bialic

Setki gości z różnych zakątków Europy, debaty dotyczące m.in. gospodarki, aspektów życia społecznego, samorządności oraz nie mniej ważne rozmowy kuluarowe – tak wyglądała kolejna edycja Forum Europa - Ukraina w Centrum Wystawienniczo-Kongresowym G2A Arena w Jasionce.

Forum Europa – Ukraina odbywało się w dniach 4-5 lutego. W wydarzeniu brało udział ok. tysiąc osób, głównie z Polski, Ukrainy, krajów UE, ale także USA. Wśród gości byli przedstawiciele rządów, życia politycznego, dyplomacji, biznesu, samorządów, instytucji unijnych, organizacji międzynarodowych, ośrodków analitycznych oraz kół eksperckich.

Dwudniowe forum rozpoczęło się od otwarcia IV Targów Wschodnich, które towarzyszyły temu wydarzeniu. Targi Wschodnie skierowane są do firm, które planują nawiązać lub poszerzyć współpracę biznesową w regionie Europy-Środkowo-Wschodniej. 

Oficjalnego otwarcia targów dokonał marszałek Władysław Ortyl, Jerzy Bochyński, prezes Fundacji Instytutu Studiów Wschodnich oraz Mariusz Bednarz, prezes Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Przemysłu.

- Cieszymy się bardzo, że wydarzenie, które towarzyszy Forum Europa – Ukraina rozwija się. Mamy przedsiębiorców, organizacje pozarządowe, organizacje społeczne wszystkich, którzy szukają relacji z Ukrainą, aby mogli rozwijać swoje firmy, ale też gospodarkę Ukrainy – mówił marszałek Ortyl.

- Targi cieszą się powodzeniem, sala wystawiennicza jest pełna. Zachęcam do odwiedzania stoisk, do zobaczenia, co nasi wystawcy mają do zaoferowania – mówił prezes ISW Jerzy Bochyński.

- To miejsce targów i forum jest szczególne, bo ten obiekt, w którym odbywa się wydarzenie, znajduje się na terenie Podkarpackiego Parku Naukowo-Technologicznego. To perełka naszego województwa, tutaj stworzył się swego rodzaju specyficzny ekosystem gospodarczy – powiedział Mariusz Bednarz, prezes RARR.

Podczas dwudniowego spotkania zaplanowano 30 paneli dyskusyjnych z zakresu gospodarki, polityki, zagadnień społecznych. Wśród debat najważniejsze były sesje plenarne z udziałem głównych panelistów. Temat sesji pierwszego dnia brzmiał: „Europa Środkowa i Wschodnia – w poszukiwaniu swojego miejsca na kontynencie”. Podczas dyskusji rozmówcy próbowali znaleźć odpowiedzi na szereg fundamentalnych pytań, takich jak solidarność, europejskie wartości, czy przyszłość instytucji europejskich. Z kolei drugiego dnia podczas sesji plenarnej debatujący spróbowali dokonać bilansu trzydziestu lat wolności krajów Europy Środkowej i Wschodniej. W środę 5 lutego podczas wydarzenia odbyło się także II Forum Polska – Słowacja, które zostało zainicjowane rok temu, aby zacieśnić współpracę głównie z samorządami ze Słowacji.

O pomocy rozwojowej dla Ukrainy

Jak województwo podkarpackie pomaga swoim sąsiadom – partnerom z Ukrainy? Na czym polega ta pomoc? Jakie są jej efekty? Między innymi o tych kwestiach dyskutowano podczas panelu „Projekty polskiej pomocy rozwojowej, jako narzędzie prowadzenia polityki Partnerstwa Wschodniego na szczeblu regionalnym” w czasie XIII Forum Europa – Ukraina.

Województwo podkarpackie od kilku lat realizuje projekty na rzecz partnerów z Ukrainy dotyczące szkoleń ukraińskich ratowników. Jest to możliwe dzięki wsparciu finansowemu w ramach programu MSZ Polska Pomoc Rozwojowa. Podkarpacie bierze udział w tej inicjatywie już od 2016 roku. W pierwszych latach pomoc skierowana była do służb Obwodu Iwano - Frankiwskiego, a jej głównym celem była poprawa bezpieczeństwa w obszarze Karpat poprzez kursy i szkolenia organizowane dla służb reagowania kryzysowego oraz pomoc w zakupie specjalistycznego sprzętu. W 2019 roku - podczas kolejnej, czwartej już edycji programu - do projektu dołączył Obwód Zakarpacki. Przedstawiciele służb z obydwu obwodów wzięli wówczas udział w szkoleniach, które jesienią 2019 roku zorganizowano w Nisku, a później w Bieszczadach. W projekt zaangażowani są ratownicy z bieszczadzkiej grupy GOPR oraz partnerzy z Państwowej Straży Pożarnej. To właśnie oni przekazują kolegom z Ukrainy wiedzę i doświadczenie wyniesione ze służby w naszym regionie.

Celem zaangażowania województwa podkarpackiego w pomoc i współpracę rozwojową w krajach Partnerstwa Wschodniego, jest podniesienie poziomu bezpieczeństwa poprzez zwiększenie zdolności operacyjnych służb ratowniczych na Ukrainie, szczególnie na obszarach górskich. Właśnie tych kwestii dotyczył jeden z pierwszych paneli podczas XIII Forum Europa – Ukraina.

Wśród panelistów znaleźli się: Władysław Ortyl – marszałek województwa podkarpackiego, Ewa Leniart – wojewoda podkarpacki, Dmytro Romaniuk – zastępca gubernatora Iwano-Frankiwska z Obwodowej Administracji Państwowej, Vasyl Pavlyuk, konsul generalny Ukrainy w Lublinie, nadbryg. Andrzej Babiec – podkarpacki komendant wojewódzki PSP oraz Krzysztof Szczurek – naczelnik Grupy Bieszczadzkiej GOPR. Moderatorem debaty był dziennikarz Radia Rzeszów - Adam Głaczyński.

- Ratownictwo i bezpieczeństwo jest ważne dla każdego społeczeństwa stąd był to jeden z wyborów tego obszaru pomocy dla partnerów z Ukrainy. Mamy wiele dobrych doświadczeń w tym zakresie, nasza straż pożarna jest wyjątkową jednostką w Europie. Świetnie też sobie radzimy z ratownictwem górskim – mówił marszałek Ortyl rozpoczynając debatę.

Marszałek dodał, że szkolenia te są prowadzone także z myślą o polskich turystach odpoczywających coraz częściej na Ukrainie, w Karpatach. Wojewoda Ewa Leniart podsumowała wydatki na szkolenia ukraińskich służb, które wynoszą ok. 800 tys. złotych.

- Zagrożenia nie znają granic, dlatego taki instrument jaki daje MSZ jak Polska Pomoc Rozwojowa, z którego korzysta województwo podkarpackie, aby pomagać partnerom z Ukrainy, jest niezwykle cenny. Współpraca obejmuje różne działania np. zagrożenia lawinowe. To ważne inicjatywy, to nie tylko wymiana doświadczeń, ale także nawiązanie relacji międzyludzkich – mówiła wojewoda. W podobnym tonie wypowiadał się Andrzej Babiec – podkarpacki komendant wojewódzki PSP, który podkreślał, że w każdym roku szkolenia koncentrują się na innych obszarach.

Zawsze bardzo chętnie uczestniczymy w tych szkoleniach. To nie są spotkania na zasadzie konferencji, ale w zdecydowanej większości ćwiczenia praktyczne, pod okiem doświadczonej kadry oficerskiej – mówił komendant Babiec.

Dmytro Romaniuk – zastępca gubernatora Iwano-Frankiwska tłumaczył, że ukraińskie służby starają się być gotowe na różne nieprzewidziane sytuacje, stąd prowadzą intensywne ćwiczenia ratownicze, a pomoc płynąca z Podkarpacia jest znaczącym wsparciem w tym zakresie. Krzysztof Szczurek – naczelnik GB GOPR podkreślał wielką wartość nawiązanej w ramach szkoleń współpracy i wzajemnego zaufania, dzięki którym łatwiej nieść pomoc.

Podsumowując spotkanie marszałek Władysław Ortyl powiedział, że szkolenia dla służb z Ukrainy mają także inny wymiar – są to działania pilotażowe, które są niejako testem przed programami, które w przyszłości mogą być realizowane w ramach Strategii Karpackiej. Marszałek Ortyl jest jedną z osób, które usilnie zabiegają w Brukseli o utworzenie takiego mechanizmu dla obszaru Karpat.

Nagrody Karpackiej Europy Wspólnych Wartości

Wiera Meniok oraz Stanisław Stępień – to laureaci tegorocznej nagrody Karpackiej Europy Wspólnych Wartości. Wyróżnienia zostały wręczone podczas uroczystej gali kończącej pierwszy dzień XIII Forum Europa - Ukraina.

Gala rozpoczęła się muzycznym akcentem. Zespół Arso Ensemble pod batutą Szymona Naściszewskiego przywitał gości mazurem z opery „Halka” Stanisława Moniuszki. Zespół tworzą muzycy i soliści Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Podkarpackiej. Organizatorem koncertu było województwo podkarpackie.

Galę otworzyli wspólnie Marek Kuchciński i Władysław Ortyl:

- Na jedno podczas tego wydarzenia chciałbym zwrócić uwagę, jak my w Europie Środkowo-Wschodniej dbamy o to, żeby dostępność do naszych państw, które od 30 lat są niepodległe, zwiększała się. Życzymy, aby omawiane podczas forum zagadnienia służyły nam wszystkim i tutaj i w całej Europie, a przede wszystkim Europie Środkowej. Zachęcam też do popierania nowej idei komunikacyjnej utworzenia wielkiej transeuropejskiej trasy komunikacyjnej, superekspresu Kijów-Paryż przez Rzeszów, Kraków, Drezno, Monachium - powiedział Marek Kuchciński.

- Pragnę wyrazić dużą radość, że już po raz czwarty spotykamy się na Podkarpaciu, w naszym Centrum Wystawienniczo-Kongresowym. Cieszymy się, że to ważne międzynarodowe wydarzenie ma dobrą kontynuację. Ilość paneli, ekspertów, wystawców świadczy, że forum ma dobrą markę i możemy na tym budować dobre relacje polsko-ukraińskie – mówił Władysław Ortyl.

Jako pierwsza nagrodę odebrała Wiera Meniok, dyrektor Fundacji „Muzeum i Festiwal Brunona Schulza” w Drohobyczu. Laudację na jej cześć wygłosił Grzegorz Gauden, członek Rady Programowej Forum Ekonomicznego. Po otrzymaniu nagrody laureatka powiedziała:

- Schultz, który jest najlepszą wizytówką Drohobycza, mojego rodzinnego miasta, już dużo dla niego zrobił i zrobi jeszcze więcej, jeżeli państwo będą w tym uczestniczyli – powiedziała laureatka.

Drugim, równorzędnym laureatem nagrody Karpacka Europa Wspólnych Wartości został prof. Stanisław Stępień, dyrektor Południowo-Wschodniego Instytutu Naukowego. Prof. Stępień specjalizuje się problematyce stosunków polsko – ukraińskich. W 1990 roku założył Południowo-Wschodni Instytut Naukowy w Przemyślu, który zajmuje się badaniami nad mniejszościami narodowymi w Polsce. Laudację na jego cześć wygłosił Ihor Cependa – rektor Podkarpackiego Uniwersytetu Narodowego z Iwano-Frankiwska. Odbierając nagrodę prof. Stępień wspominał wydarzenia sprzed 30 lat, kiedy kształtowały się na nowo relacje między Polakami a Ukraińcami:

- Co my jako historycy mogliśmy zrobić wówczas dla Polski, żeby uświadomić, że w Medyce nie jest granica z ZSRR, ale to będzie granica z odradzającym się państwem ukraińskim, z narodem, z którym łączyły nas ponad 600-letnie dzieje  – powiedział prof. Stanisław Stępień. Galę uświetnił występ solistów związanych z Operą Krakowską - Katarzyny Oleś-Blachy oraz Tomasza Kuka.

***

Forum Europa - Ukraina odbywa się od 2007 r. Jest to jedno z kluczowych wydarzeń organizowanych przez Instytut Studiów Wschodnich. Głównym tematem XIII Forum będzie kontynuacja procesu reform i modernizacji Ukrainy w sytuacji zmian w Kijowie w wyniku wyborów prezydenckich i parlamentarnych. Debaty Forum Europa-Ukraina 2020 skoncentrują się na kluczowych kwestiach modernizacji i rozwoju potencjału gospodarczego Ukrainy, możliwości regionów oraz współpracy z partnerami z Polski i innych państw europejskich. 

Organizatorem wydarzenia jest Fundacja Instytut Studiów Wschodnich – organizator Forum Ekonomicznego w Krynicy. Współorganizatorem jest województwo podkarpackie.

Red.

Fotorelacja: Paweł Bialic