W wakacje uważaj na kleszcze! Jak możemy się przed nimi ustrzec?

KATEGORIA: PORADNIKI / 28 lipca 2019

Fot. Pixabay.com

Trwa czas wakacyjnych wycieczek w góry, nad wodę i do lasu. Podczas letnich wyjazdów i zabaw szukamy bliskiego kontaktu z naturą, z dala od miejskiego szumu. Niestety pośród zieleni może na nas czyhać krwiopijny pasożyt, czyli kleszcz, który żywi się krwią ludzi i zwierząt. Kleszcze to niepozorne pajęczaki, które mogą stanowić ogromne zagrożenie dla człowieka i zwierząt domowych. Wiele kleszczy jest nosicielami patogenów wywołujących wiele chorób. Takiego pasożyta można „złapać” praktycznie wszędzie, stąd tak istotne jest, by wiedzieć, jak chronić się przed kleszczami. Zachęcamy do zapoznania się z poradami, które pomogą ustrzec siebie i bliskich przed ugryzieniem kleszcza oraz związane z tym jak postępować, gdy już zostaniemy przez niego ugryzieni.

Jak zatem ustrzec się przed ugryzieniem kleszcza?

Przed wyjściem na spacer warto zastosować ochronny preparat odstraszający pasożyty i dobrać odpowiedni strój. Kleszcze żyją przeważnie na wysokości do 1,5 metra, dlatego najchętniej wczepiają się w skórę na nogach żywiciela. Aby zminimalizować ryzyko takiego kontaktu, na spacery w plenerze warto zakładać długie spodnie, a nogawki włożyć w skarpetki lub założyć wysokie buty. Można też założyć ubranie w jasnych kolorach, aby łatwiej można było dostrzec pasożyta. Warto też wiedzieć, że kleszcze najaktywniejsze są wcześnie rano i późnym popołudniem. Planując spacer po lesie dobrze więc będzie wybrać się tam w godzinach południowych. Niezależnie od stosowania sprayów ochronnych i noszenia długich ubrań, po każdym spacerze wśród natury, należy dokładnie obejrzeć swoją skórę oraz dzieci i zwierząt domowych, jeśli były razem z nami. Szczególną uwagę należy zwrócić na miejsca ciała, gdzie skóra jest delikatna, czyli okolice pach, pachwin, skóra okolic intymnych, fałdy skórne. Szukamy charakterystycznego, czarnego punkciku.

Ważne jest by jak najszybciej usunąć samodzielnie kleszcza!

Co robić kiedy już ugryzie nas kleszcz? Przede wszystkim trzeba jak najszybciej go usunąć – im krótszy czas przyssania tym lepiej. Jest to bardzo ważne, ponieważ dzięki temu można ubiec kleszcza przed wprowadzeniem chorobotwórczych drobnoustrojów do naszej krwi. W ramach samopomocy celowe jest skorzystanie z istniejących możliwości, nie wymagających pomocy lekarskiej:

- W aptekach dostępne są odpowiednie narzędzia do bezpiecznego i skutecznego, samodzielnego usuwania kleszczy, według załączonych do danego narzędzia instrukcji. Wszystkie narzędzia gwarantują bezpieczne uchwycenie kleszcza najbliżej skóry, a także umożliwiają skuteczne wyciągnięcie pasożyta ze skóry;

- Po usunięciu kleszcza należy zastosować czynności higieniczne, polegające na umyciu i zdezynfekowaniu skóry (np. wodą utlenioną lub innymi produktami z apteki);

- W sytuacji, w której w trakcie usuwania kleszcza pozostanie duży fragment jego ciała (np. główka) w pierwszej kolejności należy wykonać czynności opisywane w ulotkach załączonych do zakupionych narzędzi do usuwania kleszczy;

- Mniejsze fragmenty kleszcza, które w trakcie usuwania pozostaną pod skórą z reguły nie zwiększają ryzyka zakażenia, zatem wówczas można poprzestać na umyciu i dezynfekcji rany.

Nieprawidłowe usuwanie kleszczy zwiększa ryzyko zakażenia drobnoustrojami chorobotwórczymi, dlatego należy pamiętać by kleszcza: Nie wyciągać „gołymi” palcami, nie rozgniatać, nie wyciskać, nie wykręcać, nie przypalać, nie smarować tłustymi substancjami lub innymi chemikaliami (np. kosmetykami do ciała, oliwą z oliwek) ani nie usuwać igłą. Usunięcie kleszcza jest zabiegiem higienicznym, nieinwazyjnym, wykonywanym samodzielnie, podobnie jak usunięcie innych pasożytów ze skóry (np. pijawki) lub usunięcie drobnej drzazgi. Znaczna większość przypadków nie wymaga interwencji pielęgniarki lub lekarza. Uzależnienie usunięcia pasożyta od uzyskania pomocy lekarskiej może niepotrzebnie zwiększyć ryzyko zakażenia się drobnoustrojami chorobotwórczymi przenoszonymi przez kleszcze i nie powinno mieć miejsca szczególnie wobec dzieci. Na podstawie opublikowanych danych z badań naukowych stwierdzono znaczący wzrost ryzyka zakażenia bakterią przenoszoną przez kleszcze po 36 godzinach od momentu wkłucia.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

Porady lekarza mogą wymagać nieliczne sytuacje, w których:

- Wystąpiło zaczerwienie i/lub obrzęk, w miejscu wkłucia i/lub wokół niego po całkowitym lub niecałkowitym usunięciu kleszcza (w sytuacjach gdy pozostał duży fragment). Należy przy tym pamiętać, by obserwować miejsce po usunięciu kleszcza, ponieważ niektóre z charakterystycznych objawów zakażenia mogą się pojawiać nawet kilka tygodni po wkłuciu się kleszcza;

- Wystąpiły nagłe i inne poważne objawy: np. wysoka gorączka, nudności i wymioty, bóle głowy lub objawy neurologiczne.

Każda poradnia POZ (podstawowej opieki zdrowotnej) jest wyposażona w odpowiedni sprzęt medyczny, co umożliwia lekarzowi rodzinnemu podjęcie prostych procedur. Jeśli lekarz rodzinny po zbadaniu pacjenta zadecyduje o konieczności interwencji chirurgicznej, pacjent otrzyma odpowiednie skierowanie na dalsze leczenie.

Kam.