W Rzeszowie odbędą się obchody 80. rocznicy powołania Armii Krajowej

KATEGORIA: HISTORIA / 13 lutego 2022

Fot. Podkarpacki Urząd Wojewódzki

W poniedziałek, 14 lutego 2022 r. przypada 80. rocznica powołania Armii Krajowej. Z tej okazji w Rzeszowie odbędą się obchody, które rozpoczną się Mszą świętą w kościele pw. Świętego Krzyża, a dalsza część uroczystości będzie miała miejsce na Placu im. Armii Krajowej przed Pomnikiem Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej Podokręgu Rzeszów.

Program uroczystości:

• 12:00 - Msza święta w kościele pw. Świętego Krzyża (ul. 3 Maja 20) w Rzeszowie

• 12:45 - Sformowanie kolumny marszowej i przejście uczestników uroczystości z kościoła pw. Świętego Krzyża w Rzeszowie, pod pomnik. Trasa przemarszu: ul. 3 Maja - Aleja Lubomirskich - pod Pomnik Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej Podokręgu „Rzeszów” przy Placu im. Armii Krajowej w Rzeszowie

• 13:00 - rozpoczęcie oficjalnych uroczystości rocznicowych

- przedstawienie przebiegu uroczystości przez prowadzącego obchody

- wprowadzenie w tematykę obchodów rocznicowych - krótka narracja konferansjera

- podniesienie Flagi Państwowej na maszt, odegranie Hymnu Państwowego

- powitanie zaproszonych gości i uczestników uroczystości

- przemówienia, wystąpienia zaproszonych gości

- Apel Poległych

- Salwa honorowa

- Hasło „Wojska Polskiego”

- składanie wieńców i wiązanek kwiatów pod Pomnikiem Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej Podokręgu Rzeszów

- odegranie sygnału „Cisza”

- odegranie Pieśni Reprezentacyjnej Wojska Polskiego

- odprowadzanie wojskowej asysty honorowej

- odprowadzenie sztandarów

Do udziału w obchodach rocznicowych zapraszają organizatorzy: Żołnierze Armii Krajowej wraz z księdzem duszpasterzem Okręgu Podkarpackiego Światowego Związku Żołnierzy AK, prezydent miasta Rzeszowa, dowódca Garnizonu Rzeszów, dowódca 3. Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej, dowódca 21. Brygady Strzelców Podhalańskich oraz dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie.

Fot. IPN

14 lutego 1942 r. Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski powołał Armię Krajową. Była ona kontynuatorką Służby Zwycięstwu Polski i Związku Walki Zbrojnej, formowanych do walki z okupantem niemieckim i sowieckim już od 1939 r. Pierwszym dowódcą AK został komendant główny ZWZ, gen. Stefan Rowecki „Grot”.

Przemianowanie ZWZ na AK w lutym 1942 r. znacząco podniosło rangę sił zbrojnych w Kraju: ze Związku stawały się one podziemnym Wojskiem Polskim, którego dowódcy powinny zostać podporządkowane wszystkie inne niepodległościowe organizacje wojskowe.

W czasie II wojny światowej Armia Krajowa była największym w Europie podziemnym wojskiem zorganizowanym do walki z okupantem niemieckim (i sowieckim). W 1944 r. jej liczebność sięgała ponad 350 tys. zaprzysiężonych żołnierzy, w tym ok. 10 tys. oficerów i ok. 35-40 tys. ochotników walczących w oddziałach leśnych. Walka prowadzona przez AK była rozwijana na skalę niespotykaną w żadnym innym kraju okupowanej Europy. Wyróżniała ją ogromna różnorodność działań: wywiad, kontrwywiad, dywersja, niepodległościowa propaganda, łączność kurierska i radiowa, szkolenie kadr, legalizacja, pozyskiwanie broni, produkcja środków walki, a także obecność konspiracyjna w obozach jenieckich i obozach zagłady.

Budowa struktur postępowała razem z prowadzeniem akcji scaleniowej, w wyniku której w szeregach AK zjednoczonych zostało większość rozproszonych wcześniej sił wojskowych podziemnych partii politycznych: ludowców (Bataliony Chłopskie), socjalistów: Gwardia Ludowa Wolność, Równość, Niepodległość; narodowców: Narodowa Organizacja Wojskowa). W nurcie niepodległościowym poza strukturami akowskimi pozostawały Narodowe Siły Zbrojne. Natomiast elitarnym kadrowym wsparciem dla AK było kilkuset specjalnie przeszkolonych w Wielkiej Brytanii żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych, zrzucanych na spadochronach na teren okupowanego kraju (cichociemni). Armia Krajowa była ochotniczym wojskiem Polskiego Państwa Podziemnego. Wchodziła w skład Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej. Jej strategicznym celem było przygotowanie i wywołanie ogólnopolskiego powstania.

AK została rozwiązana 19 stycznia 1945 r. przez gen. Leopolda Okulickiego „Niedźwiadka”. W sytuacji zajmowania Polski przez okupanta sowieckiego, byłym żołnierzom Armii Krajowej polecono wówczas prowadzenie dalszej działalności „w duchu odzyskania pełnej niepodległości państwa i ochrony ludności polskiej przed zagładą”.

Red.