Wykład otwarty „Sztible i klojzy - chasydzkie modlitewnie w Rzeszowie”

KATEGORIA: KULTURA / 3 stycznia 2024

Fotografia z czasów okupacji z widokiem na Synagogę Nowomiejską, wykonana z perspektywy ul. Bożniczej (zdjęcie ilustracyjne)
Fot. Galeria Fotografii Miasta Rzeszowa

„Sztible i klojzy – chasydzkie modlitewnie w Rzeszowie” to tytuł wykładu otwartego Karoliny Ożóg w ramach projektu „Mój Rzeszów. Nasz Rzeszów”, na który 5 stycznia zaprasza Fundacja Inwencja.

Jak czytamy w Księdze Pamięci Rzeszowa: Osiemdziesiąt procent żydowskiej populacji Rzeszowa stanowili ortodoksi. Nosili tradycyjny żydowski strój, w tym długi czarny płaszcz i czarny aksamitny kapelusz. Gorliwi chasydzi nosili długie pejsy i długie brody, jedni zaniedbane, inni starannie przystrzyżone. W szabat i święta wszyscy Żydzi nosili sztrejmel a także czarny jedwabny płaszcz. W Rzeszowie nikt nie wstydził się swojego judaizmu. Chasydzi wychodzili na ulice w szabaty i święta owinięci w wełniane szale modlitewne. W dni Sukkot z dumą nosili lulaw i etrog. Latem, podczas posiłków szabatowych, dźwięk pieśni śpiewanych przy stole wydobywał się z żydowskich domów i rozchodził po wszystkich ulicach, na których mieszkali Żydzi.

Do świata rzeszowskich chasydów uczestników wykładu zaprosi Karolina Ożóg, rzeszowianka, absolwentka judaistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, muzealniczka, edukatorka, tłumaczka języka hebrajskiego, od 2013 r. związana z Muzeum Krakowa, obecnie z oddziałem w Starej Synagodze, autorka facebookowego profilu „Rajsze – Historia rzeszowskich Żydów”.

- Podczas wykładu opowiem czym był chasydyzm, zajrzymy też do licznych modlitewni – sztibli (sztibl – jid. Izdebka) i klojzów (jid. z niemieckiego Klause – cela), w których modlili się zwolennicy poszczególnych dynastii chasydzkich, popularnych w Rzeszowie: sądeckiej, sadogórskiej, rymanowskiej, dzikowskiej, błażowskiej i innych. Opowiem o rzeszowskich Admorim (Admor – tytuł nadawany cadykom): Rabbim Eleazarze Weissblumie zwanym Eleazarem Rajszerem, Rabbim Jehudzie Ungarze, Rabbim Avrahamie Chaimie Horowitzu i Błażowskim Rebe Cwi Elimelechu Szapiro. Dzięki barwnym wspomnieniom przeniesiemy się na chwilę do całkiem innego Rzeszowa - zapowiada Karolina Ożóg.

Spotkanie odbędzie się w Urban Lab Rzeszów (ul. 3 Maja 13), 5 stycznia (piątek) o godz. 18:00.

Wykład jest trzecim z cyklu wykładów otwartych składających się na projekt „Mój Rzeszów. Nasz Rzeszów”, którego celem jest przybliżanie społeczności Rzeszowa historii jego żydowskich mieszkańców. Wstęp wolny!

Organizator: Fundacja Inwencja

Partnerzy: Miasto Rzeszów, Urban Lab, Archiwum Państwowe w Rzeszowie, Stowarzyszenie Rajsze.

Projekt jest finansowany przez Fundację EVZ (Stiftung Erinnerung, Verantwortung und Zukunft – Pamięć, Odpowiedzialność i Przyszłość).

Red.

Fot. Materiały organizatorów